Η Αναβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τους Πολίτες Μπροστά - Ολοκληρωμένη πρόταση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Στερεάς Ελλάδας

Εισαγωγή

Τα τελευταία χρόνια γινόμαστε καθημερινά κοινωνοί των συνεπειών της οικονομικής κρίσης που ταλανίζει τη Χώρα μας και τον Ελληνικό λαό. Η ανεργία καλπάζει, οι επιχειρήσεις κλείνουν, τα χρέη των νοικοκυριών πολλαπλασιάζονται, η «μαύρη» εργασία ανθεί, οι μισθοί έχουν καταβαραθρωθεί, τα προβλήματα της καθημερινότητας οξύνονται και το χειρότερο, δεν φαίνεται στον ορίζοντα προοπτική ανάπτυξης, η οποία θα οικοδομήσει σταδιακά μια ουσιαστική και μακροπρόθεσμη λύση στα προβλήματα. Δυστυχώς, η κρίση έχει πλέον μεταλλαχθεί, γεγονός που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αναμενόμενο, μιας και κανένα από τα πρόχειρα αναχώματα που έστησε η Ελληνική Πολιτεία δεν μπόρεσε να ανακόψει την τρομακτική ροή της χειμαρρώδους αυτής κατάστασης. Έχει αποκτήσει πλέον έντονες κοινωνικές απολήξεις, προσβάλλοντας άμεσα τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες αλλά και γενικότερα τον μέσο Έλληνα. Στην δύσκολη αυτή πραγματικότητα, οι Δήμοι, ως φορείς που βρίσκονται δίπλα στους πολίτες και ακουμπούν στα προβλήματά τους, έχουν ηθική υποχρέωση να προχωρήσουν – όσο επιτρέπουν οι δυνατότητες του καθενός - σε έργα ανάπτυξης και να εξαντλήσουν την κοινωνική τους ευαισθησία, προκειμένου να αμβλύνουν τις συνέπειες της ύφεσης, να συμπαρασταθούν στους πολίτες και κατά το δυνατόν να συμβάλουν στην αντιστροφή της υφεσιακής τροχιάς ωθώντας τις τοπικές κοινωνίες σε ανάταση. Αντί να ενισχύονται όμως αυτές οι λίγες δυνατότητες που διαθέτει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, δυστυχώς, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί το εύκολο θύμα και αποδυναμώνεται διαρκώς τόσο από οικονομικής όσο και από επιχειρησιακής άποψης, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που προβλέπει την μεταφορά των αποθεματικών των ΟΤΑ στην Τράπεζα της Ελλάδας Ωστόσο, είναι ιστορικά αποδεδειγμένο πως όταν μια κοινωνία βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και αντιμετωπίζει προβλήματα που την εγκλωβίζουν και της δημιουργούν ασφυξία βρίσκει πάντα τον τρόπο να ανατρέψει την εις βάρος της κατάσταση και πλήρως αναζωογονημένη να επιστρέψει στον δρόμο της προόδου και της ανάπτυξης. Η μετάβαση αυτή δεν μπορεί να γίνει με μαγικό τρόπο, αντίθετα απαιτεί την συστράτευση και την κοινή δράση όλων των φορέων, που επηρεάζουν και επηρεάζονται άμεσα από την κοινωνία. Όπως γίνεται κατανοητό, ο ρόλος των Δήμων στη διαδικασία αυτή είναι ζωτικής σημασίας. Η ΚΕΔΕ, οι ΠΕΔ και οι Δήμοι, από πολύ νωρίς κατάλαβαν, πως η κρίση μπορεί να ξεπεραστεί μόνο αν υπάρξει συντονισμένη δράση και στοχευμένες προτάσεις. Στην κατεύθυνση αυτή, τόσο σε κεντρικό επίπεδο, η ΚΕΔΕ, όσο και σε Περιφερειακό, οι ΠΕΔ, έχοντας πετάξει από πάνω τους τον μανδύα του κομματισμού και της στείρας πολιτικής αντιπαράθεσης, κινούνται απερίσπαστα προς την δημιουργία μιας πλήρους πρότασης για την αναθέρμανση της οικονομίας και την επούλωση των πληγών του διερρηγμένου κοινωνικού ιστού.

Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Στερεάς Ελλάδας ανταποκρινόμενη άμεσα στην πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ για την δημιουργία θεματικών ομάδων εργασίας για όλα τα καίρια ζητήματα που απασχολούν την Αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες προχώρησε στην συγκρότηση Επιτροπών, προκειμένου να συνδράμει με ισχυρή δυναμική στη συλλογική αυτή προσπάθεια. Οι συνεδριάσεις των Θεματικών Επιτροπών ξεκίνησαν από τα τέλη του Φεβρουαρίου και ολοκληρώθηκαν στις αρχές Μαΐου. Κατά τις συνεδριάσεις αυτές κατέστη εμφανής η διάθεση εκ μέρους όλων των συμμετεχόντων για την ανάδειξη των προβλημάτων, με τα οποία έρχεται αντιμέτωπη η Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού και την αποτύπωση τεκμηριωμένων τρόπων αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών σε τοπικό, περιφερειακό αλλά και εθνικό επίπεδο. Οι θεματικές Επιτροπές της ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας συγκροτήθηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλύπτουν το σύνολο των αντικειμένων των Επιτροπών της ΚΕΔΕ με στόχο να υπάρχει μια δημιουργική αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών και μια συνεχής ζύμωση ιδεών και απόψεων. Πιο συγκεκριμένα, οι Επιτροπές είναι οι παρακάτω: Θ.Ε. «ΕΣΠΑ 2014-2020» Θ.Ε. «Πολιτικής Συνοχής & Ανάπτυξης» Θ.Ε. «Αειφόρου Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος & Χωροταξίας» Θ.Ε. «Αγροτικής Ανάπτυξης» Θ.Ε. «Κοινωνικής Πολιτικής, Αλληλεγγύης & Απασχόλησης» Θ.Ε. «Πολιτισμού, Παιδείας, Νεολαίας & Αθλητισμού» Θ.Ε. «Τουριστικής Ανάπτυξης» Θ.Ε. «Θεσμών και Ισότητας» Θ.Ε. «Οικονομικών των ΟΤΑ» Θ.Ε. «Οργάνωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» Στην ακόλουθη ενότητα παρουσιάζεται η υφιστάμενη κατάσταση ανά θεματική κατηγορία και οι προτάσεις & θέσεις της ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για τη διόρθωση χρόνιων προβλημάτων, την υλοποίηση εξειδικευμένων δράσεων με στόχο την αξιοποίηση των κατά τόπους συγκριτικών πλεονεκτημάτων και την ενεργοποίηση όλων για ένα καλύτερο αύριο. «ΕΣΠΑ 2014-2020» Υφιστάμενη Κατάσταση Στο τέλος του προηγούμενου έτους εγκρίθηκαν τα περισσότερα Επιχειρησιακά Προγράμματα που εντάσσονται στο ΕΣΠΑ 2014-2020. Το νέο ΕΣΠΑ αποτελεί στην ουσία το πρόγραμμα χρηματοδότησης στα πλαίσια της 5ης Προγραμματικής Περιόδου. Τα δύο Προγράμματα τα οποία δεν έχουν εγκριθεί μέχρι σήμερα είναι το Αγροτικής Ανάπτυξης και το Αλιείας & Θάλασσας.

Όπως και στα τέσσερα προηγούμενα πλαίσια στήριξης, έτσι και στο νέο, για μια ακόμη φορά δεν επετράπη στους Δήμους να συμμετάσχουν στην διαδικασία εκπόνησης και δόμησης των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων. Ο σχεδιασμός έγινε κεντρικά, κυρίως από το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, χωρίς να ζητηθεί η συμβολή της τοπικής αυτοδιοίκησης για την αποτύπωση σχεδίων που βασίζονται και στοχεύουν στην τοπική ανάπτυξη. Δυστυχώς, το μοντέλο αυτό λειτουργεί στη χώρα μας εδώ και χρόνια, ωστόσο τόσο η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας, όσο και η ΚΕΔΕ σε κεντρικό επίπεδο, συνεχίζουν τη συντονισμένη τους προσπάθεια για να ακουστεί η φωνή και να αντιμετωπιστούν οι πραγματικές ανάγκες των Δήμων. Παρόλο που ο αρχικός σχεδιασμός τελείωσε, είμαστε ακόμη στην αρχή της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 – 2020 και μπορούν να γίνουν πράγματα για να προσανατολιστούν τα κονδύλια στις πραγματικές ανάγκες του τόπου. Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει μέσα από την εξειδίκευση και τις αναθεωρήσεις των Προγραμμάτων και την διεκδίκηση πόρων από τα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (Προγράμματα Υπουργείων). Στο σημερινό περιβάλλον, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μέσα από τις σημαντικές επιδράσεις της οικονομικής κρίσης που έκπληξε τη χώρα μας και τα μνημονιακά μέτρα που την ακολούθησαν, η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο μόνιμα χειμαζόμενος θεσμός, που δεν προστατεύθηκε όπως θα έπρεπε, αντίθετα αποτέλεσε το πρώτο μεγάλο θύμα της δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι κρατικές επιχορηγήσεις έχουν περικοπεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 65% και αν σ’ αυτό συνυπολογίσουμε την μείωση των ιδίων εσόδων λόγω της μείωσης της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος του προβλήματος. Επιπλέον, παράλληλα με την μείωση των εσόδων για τους ΟΤΑ, αυξήθηκαν οι ανάγκες για την υποστήριξη της κοινωνίας και των πολιτών που το έχουν περισσότερο ανάγκη και κατά συνέπεια αυξήθηκαν και οι οικονομικές απαιτήσεις. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, οι Δήμοι έχουν την ηθική υποχρέωση να επιδείξουν πνεύμα κοινωνικής αλληλεγγύης και υποστήριξης προς τους πληγέντες και η Κεντρική Κυβέρνηση να βοηθήσει προς την κατεύθυνση αυτή. Στα πλαίσια των παραπάνω είναι εμφανής η ανάγκη των Δήμων για την εύρεση εναλλακτικών και συμπληρωματικών πηγών χρηματοδότησης, προκειμένου να αναβαθμιστούν και να προάγουν τα συγκριτικά αναπτυξιακά τους πλεονεκτήματα. Στη δύσκολη αυτή συγκυρία, το νέο ΕΣΠΑ είναι αυτό που θα αποτελέσει την βασική πηγή χρηματοδότησης. Νέα στοιχεία ΕΣΠΑ 2014-2020 & Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Στερεάς Ελλάδας Το νέο ΕΣΠΑ καθώς και το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Στερεάς Ελλάδας ειδικότερα διαφοροποιούνται σε σχέση με τα αντίστοιχα Προγράμματα της Προγραμματικής Περιόδου 2007- 2013 τόσο από άποψη δομής, όσο και από άποψη βαθμού δυσκολίας. Αναλυτικότερα: ΕΣΠΑ 2014-2020  Θεσπίζονται ειδικοί όροι για την αποδέσμευση των κονδυλίων, οι οποίοι ονομάζονται αιρεσιμότητες και χωρίζονται σε Εθνικές και Περιφερειακές. Οι αιρεσιμότητες επιβάλλουν την υλοποίηση ορισμένων ενεργειών πριν την χρηματοδότηση των έργων. Αν οι αιρεσιμότητες δεν ικανοποιηθούν τα κονδύλια παραμένουν δεσμευμένα και δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν έργα. Παρεμφερή έννοια έχουν και οι αυτοδεσμεύσεις κάθε Προγράμματος, οι οποίες θέτουν περιορισμούς και πρέπει να καλύπτονται πολλές φορές πριν ακόμη την έκδοση προσκλήσεων.  Σύμφωνα με το Άρθρο 24 του Κεφαλαίου Α του Νόμου 4314/2014: «Για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2014−2020» σε κάθε Περιφέρεια θα συγκροτηθεί με απόφαση της ΚΕΔΕ μια Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού ΕΣΠΑ (ΠΕΑΣ) η οποία θα έχει ως κύριο ρόλο την διατύπωση γνώμη για την εξειδίκευση των δράσεων του ΠΕΠ (και των Τομεακών ΕΠ) και την κατάρτιση των κριτηρίων αξιολόγησής τους. Η ΠΕΑΣ αποτελεί υποεπιτροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Επ.Πα.) και θα πρέπει να γνωμοδοτεί και να διατυπώνει τις προτάσεις της τόσο πριν όσο και κατά την διάρκεια των συνεδριάσεων της Επ.Πα.

Μέχρι την συγκρότηση της ΠΕΑΣ, οι κατά τόπους ΠΕΔ είναι υπεύθυνες για την διατύπωση γνώμης.  Δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην ολοκληρωμένη προσέγγιση της εδαφικής ανάπτυξης με την δημιουργία «υποπρογραμμάτων» εντός του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΠΕΠ) με ενδιάμεσους φορείς διαχείρισης Αναπτυξιακές συμπράξεις με κύριους συμμετέχοντες τους εμπλεκόμενους Δήμους.  Η διαχειριστική και επιχειρησιακή επάρκεια των δικαιούχων θα εξετάζεται σε κάθε υποβολή πρότασης για χρηματοδότηση έργου με την κατάθεση τυποποιημένου εγχειριδίου.  Θεσπίζεται το αποθεματικό επίδοσης το οποίο αποδεσμεύεται μόνο στην περίπτωση που θα επιτευχθούν τα ορόσημα του 2018 και οι στόχοι του 2023. Το αποθεματικό επίδοσης αποτελεί το 6,25% των αξόνων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (πλην των αξόνων Τεχνικής Υποστήριξης). ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας 2014-2020  Το νέο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και εγκαταλείπεται το τρίπτυχο Θεσσαλία – Στερεά Ελλάδα – Ήπειρος.  Το ύψος του προϋπολογισμού του ΠΕΠ είναι 190 εκατ. €, από 224,5 εκατ. € που διαχειρίστηκε η Περιφέρεια Στερεάς κατά την προηγούμενη Προγραμματική Περίοδο. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ωστόσο πως στα 190 εκατ. € περιλαμβάνεται και ένα σημαντικό κομμάτι που θα κατευθυνθεί προς την χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων καθώς και πόροι από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, που δεν υπήρχαν στο προηγούμενο πρόγραμμα.  Τη χρηματοδότηση του ΠΕΠ συμπληρώνουν οι πόροι των Τομεακών Προγραμμάτων: «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» και «Τεχνική Βοήθεια», με κατανομή κονδυλίων ύψους 332,23 εκατ. € ονομαστικά στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η Στερεά Ελλάδα θα λάβει πρόσθετη εκχώρηση (πέραν της ονομαστικής) από το Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», η οποία υπολογίζεται σε 92 εκατ. €. Τα ποσά που αναφέρονται έχουν αναχθεί σε όρους συνολικής δημόσιας δαπάνης (δηλαδή το άθροισμα συγχρηματοδότησης και εθνικών πόρων).  Δεδομένου ότι το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης όπως επίσης και το Πρόγραμμα Αλιείας & Θάλασσας βρίσκονται σε διαδικασία έγκρισης δεν υπάρχει οριστικοποιημένη εκχώρηση κονδυλίων στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ωστόσο σύμφωνα με τον αρχικό και ισχύοντα σχεδιασμό τα χρήματα που θα δοθούν στη Στερεά Ελλάδα θα είναι περίπου 200 εκατ. €.  Οι Δήμοι αναμένεται να χρηματοδοτηθούν για την υλοποίηση έργων πέραν του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος και από τα Τομεακά «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» και «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα», με φορείς διαχείρισης τις Ειδικές Υπηρεσίες των Υπουργείων ή της Περιφέρειας.  Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας χαρακτηρίζεται πλέον ως «περιφέρεια σε μετάβαση» με ποσοστό συγχρηματοδότησης 50%, ενώ στην προηγούμενη (2007-2013) ανήκε στις περιφέρειες «Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα και Απασχόληση» (στόχος 2). Από τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι πλήττονται άμεσα οι μικροί Δήμοι που συνήθως δεν διαθέτουν το κατάλληλο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό για να ανταποκριθούν στις υψηλές απαιτήσεις που θέτουν τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος αποκλεισμού τους από τη χρηματοδότηση. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για το ΕΣΠΑ 2014-2020 Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας, σε πλήρη σύμπνοια με την ΚΕΔΕ, θέτει τις ανάγκες των Δήμων και των πολιτών σε πρώτο πλάνο και λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση και τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από το νέο ΕΣΠΑ διατυπώνει τις ακόλουθες προτάσεις:  Την άμεση προκήρυξη εμπροσθοβαρών δράσεων για τους Δήμους, έτσι ώστε να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό που υπάρχει λόγω μετάβασης από την 4η στην 5η Προγραμματική Περίοδο. Οι δράσεις αυτές θα πρέπει να αφορούν τόσο σε έργα υποδομών, όσο και σε μέτρα για την τόνωση της απασχόλησης και υποστήριξης των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Άλλωστε, ένας ακόμη λόγος για την άμεση εκκίνηση των νέων έργων είναι η επίτευξη του οροσήμου του 2018 (προβλέπεται σε όλα τα Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020) που θα επιτρέψει την εκταμίευση τμήματος των πόρων του αποθεματικού επίδοσης. Δεδομένου ό,τι σήμερα περισσότερο από ποτέ, δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να χαθεί ούτε ένα ευρώ που θα προορίζεται για την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής και της καθημερινότητας των πολιτών είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να δουλέψουμε και να συνεργαστούμε για να ξεκινήσει άμεσα η υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2014-2020.  Την εκχώρηση του συνόλου των πόρων που αφορούν την Στερεά Ελλάδα από τα Τομεακά Προγράμματα στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, διότι όπως έχει διαπιστωθεί διαχρονικά όταν υπάρχει αποκέντρωση της διαχείρισης των πόρων υπάρχει καλύτερος συντονισμός και τα αποτελέσματα έχουν πιο άμεσο και ευεργετικό χαρακτήρα για τους Δήμους και τους πολίτες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι δικαιούχοι θα απευθύνονται σε έναν φορέα ο οποίος είναι άμεσα προσεγγίσιμος και σαφώς πιο ευέλικτος από τις Ειδικές Υπηρεσίες Διαχείρισης των Υπουργείων.

Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας έχει ήδη χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης και βρίσκεται σε διηνεκή συνεργασία με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας σε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων, που στόχο έχουν την εγκαθίδρυση ενός σταθερού διαύλου επικοινωνίας μεταξύ της αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού.  Την υποστήριξη κατά προτεραιότητα των κοινωνικών δομών των Δήμων, όπως βρεφονηπιακών σταθμών, ΚΗΦΗ, ΚΔΑΠ, κοινωνικών παντοπωλείων, κοινωνικών ιατρείων κλπ. Στις σημερινές εύθραυστες ισορροπίες κρίνεται απαραίτητη η έμπρακτη υποστήριξη των πολιτών και κυρίως των ανέργων και των ανθρώπων που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Ειδικά για το ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας οι πόροι για τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις είναι ιδιαίτερα περιορισμένοι και απαιτείται σημαντική ενίσχυση, προκειμένου να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα και όχι μια προσωρινή ανακούφιση.  Την ενεργή συμμετοχή της ΠΕΔ και των Δήμων στη διαμόρφωση των ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για την εδαφική ανάπτυξη καθώς αποτελούν τους άμεσα ενδιαφερόμενους και τους μεγαλύτερους γνώστες των αναγκών του τόπου. Οι ολοκληρωμένες χωρικές παρεμβάσεις, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο ΕΣΠΑ 2014-2020, θα είναι κάποια τοπικά προγράμματα που θα περιλαμβάνουν δράσεις αναβάθμισης των δημοσίων υποδομών, ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, υποστήριξης και κατάρτισης των ανέργων και των εργαζομένων, ανάπλασης περιοχών, ανάδειξης μνημείων και πολιτιστικών χώρων κ.α. Σε περίπτωση που η ολοκληρωμένη παρέμβαση θα αφορά αγροτικές περιοχές της Περιφέρειας έμφαση θα δίδεται στην παραγωγική ανασυγκρότηση και αναβάθμιση του αγροτικού χώρου. Επομένως γίνεται κατανοητό πως η αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να απουσιάζει από την διαδικασία εκπόνησης των συγκεκριμένων παρεμβάσεων.  Την διασφάλιση της συμμετοχής της Στερεάς Ελλάδας σε όλες τις δράσεις που προκηρύσσονται στη χώρα ή εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα συγχρηματοδότησης όλων των δράσεων, το συγκεκριμένο ποσό να καταβάλλεται από εθνικούς πόρους, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των πολιτών. Κατά την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013, η Στερεά Ελλάδα παρέμεινε αποκλεισμένη από μεγάλο αριθμό προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) λόγω κατάταξης της στην κατηγορία «Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα και Απασχόληση (στόχος 2)». Στο νέο ΕΣΠΑ ανήκει στις «Περιφέρειες σε μετάβαση» με αποτέλεσμα το ΠΕΠ της να διαθέτει ελάχιστους πόρους. Πάγια θέση του συνόλου των φορέων αυτοδιοίκησης της Περιφέρειας αποτελεί η άρση της αδικίας που υφίσταται η Στερεά Ελλάδα και η αξιολόγησή της βάσει των πραγματικών της δεδομένων και όχι των πλασματικών που δημιουργούνται από την γειτνίαση με το μητροπολιτικό κέντρο της Αθήνας.Η ύπαρξη της άτυπης βιομηχανικής ζώνης στα Οινόφυτα διαστρεβλώνει τα στοιχεία του κατά κεφαλήν ΑΕΠ και εμφανίζει την Στερεά Ελλάδα ως μια πλούσια περιφέρεια ενώ στην πραγματικότητα το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό του παραγόμενου ΑΕΠ των Οινοφύτων καταναλώνεται στην Αττική.  Την κατανομή πόρων Τεχνικής Βοήθειας του νέου ΕΣΠΑ 2014 – 2020 προς τους Δήμους έτσι ώστε να προχωρήσουν άμεσα στην ωρίμανση μελετών. Μετά την δραματική περικοπή της εκχώρησης εθνικών πόρων και τη γενικότερη μείωση των εσόδων των Δήμων, η χρηματοδότηση μελετών αποτελεί πραγματική γάγγραινα στην προσπάθεια της αυτοδιοίκησης για την υλοποίηση έργων αναβάθμισης της ποιότητας ζωής των κατοίκων.  Την λειτουργία Μονάδων ή Τμημάτων υποστήριξης τελικών δικαιούχων εντός των δομών των Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης ΕΠ των Περιφερειών αλλά και των Υπουργείων, έτσι ώστε να παρέχεται η απαραίτητη καθοδήγηση και συνδρομή τόσο σε τεχνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο προγραμματισμού. Οι νέες αυτές δομές θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο οργανόγραμμα των Υπηρεσιών και μάλιστα κρίνεται απαραίτητο να δοθεί μεγάλη έμφαση στην στελέχωσή τους, έτσι ώστε να υποστηριχθούν αποτελεσματικά όλοι οι Δήμοι της Περιφέρειας.  Διατήρηση της διαχειριστικής επάρκειας και στο νέο Πρόγραμμα σε όσους Δήμους διαθέτουν ήδη, ενώ σε εκείνους που δεν δύνανται να αποκτήσουν λόγω έλλειψης προσωπικού, προτείνεται η ενίσχυση με νέες προσλήψεις. «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ» Υφιστάμενη Κατάσταση Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είναι μια από τις μεγαλύτερες σε έκταση Περιφέρειες καταλαμβάνοντας έκταση 15.549 km² (11,8% της συνολικής έκτασης της Ελλάδας) και απαρτίζεται από πέντε (5) Περιφερειακές Ενότητες (Βοιωτίας, Εύβοιας, Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας). Το μεγαλύτερο τμήμα της είναι ορεινό ή ημιορεινό (47,4% και 31,8% αντίστοιχα της έκτασης), ενώ οι πεδινές εκτάσεις αποτελούν μόνο το 20,8% της συνολικής της έκτασης. Στις αστικές περιοχές κατοικεί το 46% του συνολικού πληθυσμού της Περιφέρειας. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας βρίσκεται πάνω στον κεντρικό οδικό άξονα Βορρά – Νότου και συνορεύει με το μητροπολιτικό κέντρο της Αθήνας. Το γεγονός αυτό της άμεσης γειτνίασης δημιουργεί αφενός σημαντικά οφέλη και προοπτικές ανάπτυξης και αφετέρου καίρια προβλήματα για τον τόπο. Συνοπτικά, τα οφέλη αφορούν κυρίως στην αυξημένη ζήτηση των προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται στην Περιφέρεια, την χρησιμοποίηση των μεταφορικών υποδομών που εξυπηρετούν την Αθήνα, την εγγύτητα στα κέντρα λήψης αποφάσεων, την εγκατάσταση εντός των ορίων της Περιφέρειας σημαντικών παραγωγικών επιχειρήσεων (κατά κύριο λόγο μεταποιητικών), τη δυνατότητα αξιοποίησης διακεκριμένων ερευνητικών φορέων και άρτια εξειδικευμένου προσωπικού, κ.α. Τα προβλήματα που προκύπτουν αφορούν στην αλόγιστη χρήση φυσικών πόρων της Στερεάς Ελλάδας για κάλυψη αναγκών της Αττικής, την έξαρση της ανεργίας καθώς σημαντικό ποσοστό εργαζομένων ζει στην Αττική και εργάζεται στην άτυπη ΒΙΠΕ των Οινοφύτων ή τη Χαλκίδα, την κατανάλωση υπολογίσιμου μέρους του ΑΕΠ που παράγεται στην Στερεά Ελλάδα στην Αττική, την μετακίνηση και μόνιμη διαμονή αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού στην Αττική, την επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος από τις βαριές και ρυπογόνες επιχειρήσεις της Αθήνας που εγκαθίστανται στη Βοιωτία, την υποβάθμιση των τοπικών αγορών που αδυνατούν να ανταγωνιστούν τις αντίστοιχες της Πρωτεύουσας κ.α.

Η κατάσταση αυτή δημιουργεί έναν έντονο οικονομικό δυϊσμό στην Περιφέρεια με τις ενδοπεριφερειακές ανισότητες να εμφανίζονται στον μέγιστο βαθμό τους μεταξύ ανατολικής και δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Διαχρονικά η χωρική συνοχή και συνεκτικότητα μεταξύ των κατά τόπους περιοχών αποτέλεσε και αποτελεί σημαντικό μειονέκτημα και «αγκάθι» στη δημιουργία μιας ενός ενιαίου μοντέλου ανάπτυξης για περιοχές που απαρτίζουν τη Στερεά Ελλάδα και οι οποίες έχουν άλλους στόχους, άλλες προτεραιότητες, άλλες ανάγκες, αλλά πλεονεκτήματα και άλλα προβλήματα. Η ύφεση ήρθε να εντείνει τις παραπάνω ανομοιομορφίες και να δημιουργήσει πέραν των οικονομικών προβλημάτων και δυσεπίλυτα κοινωνικά ζητήματα. Για να ανατραπεί η συγκεκριμένη κατάσταση και να αρθεί το έντονο κοινωνικό αποτύπωμα της κρίσης, η περιφερειακή πολιτική θα πρέπει να εφοδιαστεί με επαρκείς πόρους για επενδύσεις, για αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του παραγωγικού προτύπου, για κατασκευή σύγχρονων υποδομών, για δημιουργία νέων ή υποστήριξη υφιστάμενων δομών και γενικότερα για την ανάληψη δράσεων που στόχο έχουν την ισότιμη αντιμετώπιση των περιοχών και τις ίσες ευκαιρίες στους πολίτες. Όπως γίνεται κατανοητό, σύμφωνα με τις τρέχουσες συνθήκες, οι πόροι των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων είναι αυτοί που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ορθολογικά και με κριτήριο την αποδοτική τους χρήση και την μεγιστοποίηση του παραγόμενου αποτελέσματος για την Περιφέρεια να αποτελέσουν ένα ισχυρό εφαλτήριο για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων προβλημάτων. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για τη συνοχή και την ανάπτυξη Η ΠΕΔ καθώς και οι Δήμοι της Στερεάς Ελλάδας, έχοντας άμεση επαφή με τα προβλήματα, τις ανάγκες αλλά και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην περιοχή προτείνει την ανάληψη των κάτωθι πρωτοβουλιών. Πολιτικές συνοχής  Πρόσθετη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας από Εθνικούς Πόρους, τομεακά προγράμματα ή άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, ώστε να αρθεί η αδικία της υποχρηματοδότησής της λόγω στόχου 2 (αναλυτική αναφορά υπάρχει στις προτάσεις της ΠΕΔ στα πλαίσια της Θεματικής Κατηγορίας «ΕΣΠΑ 2014-2020»).  Εξορθολογισμός της χρηματοδότησης των Δήμων μέσω των ΚΑΠ ανάλογα με την μορφή του Δήμου (αστικός, ορεινός, νησιωτικός) ή ακόμα και με την ενδοδημοτική κατηγοριοποίηση των περιοχών, ορεινές δημοτικές περιοχές, αγροτικές περιοχές, παράλιες ζώνες, τουριστικές περιοχές, αστικά κέντρα, οικισμούς. Η κατανομή των πόρων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα βασικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των Δήμων και να εστιάζει στην πληρέστερη κάλυψη των αναγκών του. Ο κεντρικός σχεδιασμός και η φιλοσοφία της κατανομής των χρηματοδοτήσεων θα πρέπει να διαθέτει ευελιξία και να στηρίζεται σε πραγματικά δεδομένα και όχι σε τυφλά οριζόντια κριτήρια. Άλλωστε δεν θα πρέπει να λησμονούμε πως ο βασικός στόχος της πολιτικής συνοχής δεν είναι η ισοκατανομή των πόρων αλλά η κατανομή των πόρων με τέτοιων τρόπο ώστε να αμβλυνθούν και μακροπρόθεσμα να απαλειφθούν οι ανισότητες και οι ανομοιομορφίες σε τοπικό, δημοτικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.  Επιτακτική κρίνεται η ανάγκη να ληφθούν υπόψη στη κατανομή των ΚΑΠ, με την ίδια βαρύτητα, εκτός του πληθυσμιακού κριτηρίου, η έκταση του Δήμου και ο αριθμός των Δημοτικών και τοπικών διαμερισμάτων.  Εξορθολογισμός της χρηματοδότησης των Δήμων μέσω των περιφερειακών προγραμμάτων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, ώστε να δημιουργηθούν οι απαραίτητες βασικές υποδομές (υγεία, εκπαίδευση & κατάρτιση, προσπελασιμότητα, πόσιμο νερό, απασχόληση, κοινωνική πρόνοια, δίκτυα ενέργειας & επικοινωνίας, κ.α.) για να αρθεί η ενδοπεριφερειακή ανισότητα.  Θέσπιση κριτηρίων αξιολόγησης ιδιωτικών επενδύσεων, που θα ενθαρρύνουν και θα επιβραβεύουν την δημιουργία επιχειρήσεων σε περιοχές με μεγάλη ανεργία ή χαμηλό ΑΕΠκκ. Φυσικά, δεν θα πρέπει να μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα τα κριτήρια σχετικά με τη συνδρομή στην προστασία του περιβάλλοντος καθώς και τη βιωσιμότητα της επιχείρησης.  Δεδομένου ότι το διαδίκτυο αποτελεί μέσο που δίνει την δυνατότητα ισότιμης πρόσβασης των πολιτών σε αγαθά και υπηρεσίες θα πρέπει κατά προτεραιότητα να αναπτυχθούν και να λειτουργήσουν ψηφιακές εφαρμογές για όλες τις υπηρεσίες του Δημοσίου. Οι Δήμοι θα πρέπει να αποτελέσουν βασικούς δικαιούχους των δράσεων ενίσχυσης της ηλεκτρονικής τους διακυβέρνησης, μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020 και να λάβουν την κατάλληλη τεχνογνωσία και εξειδίκευση. Πολιτικές Ανάπτυξης  Η Τοπική ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται στην εκμετάλλευση των συγκριτικών αναπτυξιακών πλεονεκτημάτων των κατά τόπους περιοχών και κυρίως τον τεκμηριωμένο συνδυασμό τους, που θα συνοδεύεται από μετρήσιμους στόχους. Στα πλαίσια της παρούσας δράσης κρίνεται απαραίτητη η ενίσχυση των συνεργασιών των Δήμων με φορείς όπως ερευνητικά κέντρα και Πανεπιστήμια για την καλύτερη δυνατή στόχευση σε δράσεις με αναπτυξιακή προοπτική.  Άμεση λύση στο πρόβλημα των χαρακτηρισμένων αρχαιολογικών χώρων, προκειμένου να υπάρχει επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης έργων ανάπτυξης υποβαθμισμένων περιοχών.  Δημιουργία ή ενίσχυση και περαιτέρω ενεργοποίηση φορέα/ων για την ενημέρωση και υποστήριξη των Δήμων στην προσπάθειά τους για συμμετοχή σε άλλα χρηματοδοτούμενα προγράμματα πέραν του ΕΣΠΑ ή την υλοποίηση έργων που θα έχουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα για τους ίδιους και τους πολίτες τους. Στόχος του φορέα θα πρέπει να είναι η έκδοση οριζόντιων οδηγών και εγχειριδίων και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Όσον αφορά τα χρηματοδοτούμενα προγράμματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στα οποία δεν υπάρχει η διαμεσολάβηση Υπηρεσιών ή Δομών του Κράτους θα πρέπει να οριστεί συγκεκριμένος φορέας (ή φορείς), ο οποίος θα αναλάβει τον ρόλο του διαμεσολαβητή και διαθέτοντας την απαραίτητη τεχνογνωσία θα καθοδηγεί και θα συνδράμει τους Δήμους στην εξασφάλιση πρόσθετων χρηματοδοτήσεων. Το ρόλο αυτό μπορεί να επιτελέσει ένας φορέας που υφίσταται (και θα πρέπει να ενισχυθεί) ή ένας νέος που θα δημιουργηθεί με τη συμμετοχή της ΚΕΔΕ και των ΠΕΔ.  Εναρμόνιση των χωροταξικών σχεδίων σε επίπεδο Καλλικρατικού Δήμου για ήπιες μορφές επιχειρηματικής δραστηριότητας ή συνδέσμου Καλλικρατικών Δήμων για την βαριά βιομηχανία.  Ανάπτυξη επιχειρηματικών συστάδων (clusters) με την συμμετοχή ερευνητικών φορέων, επιχειρήσεων και φορέων της αυτοδιοίκησης με στόχευση στην ανάπτυξη του αγροτικού, του τουριστικού και του μεταποιητικού τομέα στη βάση της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης. «ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ» Υφιστάμενη Κατάσταση Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘90 ο αειφορικός χαρακτήρας της ανάπτυξης και η σημαντικότητα προστασίας του περιβάλλοντος τέθηκε σε πρώτο πλάνο. Βασικός γνώμονας της αειφορίας είναι η μέγιστη δυνατή απολαβή αγαθών από το περιβάλλον, χωρίς όμως να διακόπτεται η φυσική παραγωγή αυτών των προϊόντων σε ικανοποιητική ποσότητα και στο μέλλον. Η βιώσιμη ανάπτυξη προϋποθέτει ανάπτυξη των παραγωγικών δομών της οικονομίας παράλληλα με τη δημιουργία υποδομών για μία ευαίσθητη στάση απέναντι στο φυσικό περιβάλλον και στα οικολογικά προβλήματα. Τόσο στην Ελλάδα και στην Στερεά Ελλάδα ειδικότερα, η σημασία της αειφόρου ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος έχει αναβαθμιστεί, ωστόσο οι παρεμβάσεις πολλές φορές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αποσπασματικές και δίχως επαρκή σχεδιασμό και ολοκληρωμένο χαρακτήρα. Επιπλέον, στον τομέα της χωροταξίας, η παγκόσμια οικονομική κρίση δημιούργησε σημαντικά και δυσεπίλυτα προβλήματα, τα οποία εντοπίζονται αφενός στις αρνητικές συνέπειες της κρίσης στους Δήμους και τις Περιφέρειες και αφετέρου στην επιτακτική ανάγκη για τη διαμόρφωση και ανάπτυξη ενός ευέλικτου χωροταξικού χαρακτήρα για την προώθηση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας, ούτως ώστε να τεθούν στέρεες βάσεις για την ανάκαμψη.

Προκειμένου να εξασφαλίζεται πλήρως η προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού στα νέα δεδομένα και τις νέες εθνικές προτεραιότητες και δεσμεύσεις είναι πιο απαραίτητη από ποτέ μια χωροταξική μεταρρύθμιση που θα περιλαμβάνει τον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων, των χρονοδιαγραμμάτων, των μέτρων υλοποίησης και των συστατικών γενικότερα για την πραγματοποίηση αναπτυξιακών δράσεων. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την τόνωση του αειφορικού χαρακτήρα της ανάπτυξης, την προστασία του περιβάλλοντος και την χωροταξία Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας αναγνωρίζοντας την σημασία της ενίσχυσης του αειφορικού χαρακτήρα της ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον και τον άνθρωπο καθώς και τον καίριο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ένας ανανεωμένος και επικαιροποιημένος χωροταξικός σχεδιασμός στην έξοδο των τοπικών κοινωνιών, της Περιφέρειας και της χώρας από την ύφεση προτείνει τις παρακάτω ενέργειες ανά τομέα. Διοίκηση  Ανάπτυξη τριών Περιφερειακών Περιοχών: Φθιώτιδα – Ευρυτανία με έδρα τη Λαμία, Βοιωτία – Φωκίδα – Λοκρίδα με έδρα τη Λιβαδειά και Εύβοια με έδρα τη Χαλκίδα. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργηθεί ένα πιο ευέλικτο σχήμα διοίκησης με πιο συνεκτικό χαρακτήρα.  Εγκατάσταση Κέντρου Ελέγχου Δικτύου Μεταφοράς και Διανομής Ενέργειας στην Λιβαδειά. Άλλωστε, η μεγαλύτερη παραγωγή και κατανάλωση παρουσιάζεται εντός της Βοιωτίας, όπου υφίστανται 4 Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ).  Εγκατάσταση της έδρας Περιφερειακής Διαχείρισης Υδάτων στην Λιβαδειά, μιας και η Βοιωτία αποτελεί το ουσιαστικό κέντρο συγκέντρωσης υδάτων της ΕΥΔΑΠ κλπ.  Δημιουργία δημοπρατηρίου αγροτικών προϊόντων στις σημαντικότερες αγροτικές περιοχές της Στερεάς Ελλάδας με έδρα τις κοντινότερες πόλεις ή κωμοπόλεις. Στα πλαίσια της παρούσας πρότασης συμπεριλαμβάνεται η αναβάθμιση του άτυπου δημοπρατηρίου τριφυλλιού στην Αλίαρτο. Περιβάλλον  Δημιουργία Ταμείου Αρωγής για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών από φυσικές καταστροφές. Πόροι του ταμείου θα είναι τμήμα (των ΚΑΠ) της επιχορήγησης της ΚΕΔΕ. Θα χρηματοδοτεί τους πληγέντες Δήμους είτε με άτοκο δάνειο, είτε με επιχορήγηση είτε με άτοκο δάνειο και επιχορήγηση και σε κάθε περίπτωση ο έλεγχος θα γίνεται από επιτροπή της ΚΕΔΕ.  Προώθηση της οικοκαινοτομίας για να επιτυγχάνεται η εξοικονόμηση φυσικών και οικονομικών πόρων για τα νοικοκυριά, τον Δημόσιο τομέα και τις επιχειρήσεις.  Προώθηση μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την εξοικονόμηση ενέργειας με την χρηματοδότηση έργων σε ενεργοβόρα δημόσια κτίρια (όπως νοσοκομεία, σχολεία, δημοτικά και δημόσια κτίρια) αλλά και ιδιωτικών επενδύσεων.  Δημιουργία περιβαλλοντικών παρατηρητηρίων (ατμόσφαιρας, θορύβου, θαλασσών και υδάτων κολύμβησης, κ.α.) στις έδρες όλων των Περιφερειακών Ενοτήτων.  Απρόσκοπτη χρηματοδότηση έργων βελτίωσης ποιότητας και εξοικονόμησης πόσιμου νερού και ολοκληρωμένης διαχείρισης υγρών και στερεών αποβλήτων. Δυστυχώς τα χρήματα που προβλέπονται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 δεν μπορούν να δώσουν πειστικές απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Στερεά Ελλάδα και θα πρέπει να υπάρχει ενίσχυση από εθνικούς πόρους ή από άλλες πηγές χρηματοδότησης.  Ενίσχυση της κουλτούρας και των υποδομών ανακύκλωσης.  Προώθηση της καθαρής αστικής κινητικότητας και των έξυπνων συστημάτων μεταφορών (όπως τα Κέντρα Διαχείρισης Κυκλοφορίας) στα μεγάλα αστικά κέντρα της Περιφέρειας.  Διασύνδεση των μέσων μαζικής μεταφοράς με ήπιους τρόπους μεταφοράς (πεζή, ποδήλατο κ.α.).  Διευκόλυνση από το Δασικές Υπηρεσίες στην εκτέλεση των Δημοτικών έργων και οριστική διευθέτηση των χαρακτηριζόμενων ως δασικών εκτάσεων εντός οικισμών.  Συντήρηση των δασικών δρόμων.  Κατάρτιση δασικών χαρτών – δασολόγιο. Υποδομές  Εκπόνηση και χρηματοδότηση ειδικού αναπτυξιακού προγράμματος για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα υστέρησης σε βασικές υποδομές. Συγκοινωνίες  Πύκνωση δρομολογίων σταθερής τροχιάς προς τη Λαμία. Η σιδηροδρομική υποδομή θα πρέπει να εξυπηρετεί και ενδοπεριφερειακές ανάγκες κινητικότητας. Για παράδειγμα με την κατασκευή γραμμής μήκους 300 μέτρων θα εξασφαλιστεί τη σύνδεση της Λαμίας με τη Χαλκίδα.  Αναβάθμιση οδικής σύνδεσης Ευβοϊκού – Κορινθιακού, Αμβρακικού – Μαλιακού, Π.Ε.Ο. Αθηνών – Λαμίας, Ε.Ο. Λαμίας – Άμφισσας, Ε.Ο. Λαμία – Καρπενήσι – Αγρίνιο (διασύνδεση με Ιονία οδό) και άμεση ολοκλήρωση της Ε65 που θα συνδέει τη Στερεά Ελλάδα με την ενδοχώρα.  Εγκατάσταση Κέντρου Περιφερειακού ΚΤΕΛ, συμπληρωματικά στη λειτουργία διευρωπαϊκού πολυτροπικού κόμβου στη Λαμία.  Δημιουργία αεροδρομίου cargo στην ευρύτερη περιοχή του Καλλικρατικού Δήμου Ορχομενού που βρίσκεται πλησίον της άτυπης βιομηχανικής περιοχής των Οινοφύτων και του μητροπολιτικού κέντρου της Αθήνας. Πρωτογενής τομέας  Προστασία του πρωτογενούς τομέα με τη θεσμοθέτηση Γεωργικής Γης Υψηλής Παραγωγικότητας (Γ.Γ.Υ.Π.). Ο ορισμός του προτείνεται να γίνει βάσει αναδασμοδείσων και υπό αναδασμό περιοχών, επικοιστικών γαιών και αρδευόμενων εκτάσεων. Βιομηχανία  Θεσμοθέτηση και δημιουργία Οργανωμένης Βιομηχανικής Ζώνης στην περιοχή Οινόφυτα – Σχηματάρι. Άρση του χαρακτηρισμού της ως «Άτυπη» και δημιουργία Κεντρικού Σταθμού Βιολογικού Καθαρισμού για να αντιμετωπιστεί η σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής.  Δημιουργία Ζωνών Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Αστικών Κέντρων στην ευρύτερη περιοχή Θήβας, Λιβαδειάς, Άμφισσας, Ιτέας και Ευπαλίου.  Ζώνες Καθετοποιημένης Εκμετάλλευσης Αγροτικών Προϊόντων στις περιοχές της Κωπαϊδας, της Λοκρίδας και του Δομοκού.  Ζώνες Καθετοποιημένης Εκμετάλλευσης Κτηνοτροφικών Προϊόντων στις περιοχές του Καρπενησίου, του Παρνασσού και του Ελικώνα. Ενέργεια  Τροποποίηση του Γενικού Χωροταξικού Σχεδιασμού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) με ορθολογική διαχείριση της προστασίας των ορεινών όγκων και των περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με απαραίτητη τη σύμφωνη γνώμη των ΟΤΑ α΄& β΄ βαθμού και αλλαγή του νομικού πλαισίου.  Αποτύπωση προτεινόμενων περιοχών προτεραιότητας Φ/Β σταθμών, συναρτήσει των πηγών κατανάλωσης και των υφιστάμενων υποδομών μεταφοράς.  Επέκταση δικτύου φυσικού αερίου στα αστικά κέντρα και στη συνέχεια σε όλη την περιφέρεια.  Δυνατότητα των δήμων για εγκατάσταση ΑΠΕ (μικρές ανεμογεννήτριες, Φ/Β, μικρά υδροηλεκτρικά κ.α.) και ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων και αθλητικών εγκαταστάσεων.  Εναρμόνιση τιμολογιακής πολιτικής της ΔΕΗ στον ιδιωτικό και τον Δημόσιο τομέα και επέκταση του δικτύου της. Τουρισμός  Θεσμοθέτηση πολιτισμικών, θαλάσσιων και θρησκευτικών διαδρομών για την εκμετάλλευση του ιστορικού, φυσικού και τουριστικού αποθέματος της Στερεάς Ελλάδας.  Προώθηση συνδυαστικού τουρισμού με τη συνεργασία των ΟΤΑ, των εμπλεκόμενων φορέων και των επιχειρήσεων (π.χ. Συνδυασμός χιονοδρομικού, περιπατητικού, θρησκευτικού, φυσιολατρικού και αθλητικού τουρισμού στο Καρπενήσι). «ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» Υφιστάμενη Κατάσταση Παρότι σε πολλές περιφέρειες της χώρας έχει αρχίσει να γίνεται εμφανής η συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα, στην Στερεά Ελλάδα η προστιθέμενη αξία των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων παρουσίασε σημαντική αύξηση, με το ποσοστό της να είναι σαφώς υψηλότερο από το αντίστοιχο Εθνικό και Ευρωπαϊκό (7% έναντι 3,2% και 1,7%, αντίστοιχα). Βασικό χαρακτηριστικό του περιφερειακού πρωτογενή τομέα είναι η έντονη ενδοπεριφερειακή διαφοροποίηση, που οφείλεται στις μεταβαλλόμενες γεωμορφολογικές και κλιματικές συνθήκες από περιοχή σε περιοχή. Φυτική και ζωική παραγωγή Με την φυτική και ζωική παραγωγή απασχολείται σημαντικό μέρος του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της Περιφέρειας, με αποτέλεσμα ένα υψηλό ποσοστό του εισοδήματος των νοικοκυριών της υπαίθρου να προκύπτει από την ενασχόληση αυτή. Στην Περιφέρεια εντοπίζονται αξιόλογες πεδινές εκτάσεις αλλά περιορισμένοι υδάτινοι πόροι που χρήζουν ποσοτικής και ποιοτικής ενίσχυσης. Το μεγαλύτερο τμήμα της φυτικής παραγωγής αποτελείται κυρίως από βιομηχανικά φυτά (βαμβάκι και βιομηχανική τομάτα), δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι κλπ ), ελαιόλαδο και βρώσιμες ελιές, κηπευτικά, ενώ στην ζωική παραγωγή κυριαρχεί η προβατοτροφία και ακολουθεί η πτηνοτροφία, η βοοτροφία και η χοιροτροφία. Το επίπεδο εκμηχάνισης της γεωργίας και το ποσοστό των αρδευόμενων εκτάσεων συμφωνεί με τον μέσο όρο της χώρας. Η κτηνοτροφία υστερεί μεν έναντι της φυτικής παραγωγής, διαδραματίζει δε σημαντικό ρόλο στην περιφερειακή οικονομία. Οι κύριες μορφές άσκησης της κτηνοτροφίας είναι η εκτατική, που αφορά κυρίως ποιμενική προβατοτροφία, που είναι συγκεντρωμένη περισσότερο στις ορεινές περιοχές της Φθιώτιδας και της Εύβοιας και η εντατική – ενσταβλισμένη κτηνοτροφία, που αφορά κυρίως τα πουλερικά και τους χοίρους και λιγότερο τα βοοειδή που είναι συγκεντρωμένη κυρίως στην κεντρική Εύβοια και τη νοτιοανατολική Βοιωτία, δηλαδή σε περιοχές που γειτνιάζουν με το μεγάλο κέντρο κατανάλωσης της Αθήνας. Σημαντική είναι και η παραγωγή προϊόντων ζωικής προέλευσης μιας και στην Στερεά Ελλάδα παράγεται το 13% του συνόλου της εγχώριας παραγωγής κρέατος και το 15,6% της συνολικής παραγωγής σε μελιού.

Οι βασικές διαρθρωτικές αδυναμίες της φυτικής και ζωικής παραγωγής, όπως είναι το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και η συνεχής γήρανση του πληθυσμού που απασχολείται, αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την ορθή και αποδοτική διαχείριση, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένο κόστος παραγωγής και την αδυναμία δημιουργίας οικονομιών κλίμακας. Παρά τις αδυναμίες αυτές, το περιβάλλον και οι φυσικοί πόροι της Περιφέρειας, που αποτελούν συγκριτικά πλεονεκτήματα της υπαίθρου, μπορούν να δώσουν την απαραίτητη ώθηση για την βιώσιμη ανάπτυξή της. Αλιεία και υδατοκαλλιέργειες Η Στερεά Ελλάδα, λόγω του μεγάλου μήκους των ακτών της και της ειδικής της μορφολογίας, παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη και δυνατότητες στον τομέα της αλιείας. Οι ανωτέρω προϋποθέσεις ευνοούν και τις τρεις βασικές αλιευτικές δραστηριότητες, δηλαδή, την αλιεία ανοιχτής θαλάσσης, τις θαλάσσιες ιχθυοκαλλιέργειες και τις ιχθυοκαλλιέργειες εσωτερικών υδάτων. Ο αλιευτικός στόλος της Περιφέρειας ανέρχεται σε 1.762 σκάφη αποτελεί το 10% του ελληνικού αλιευτικού στόλου με μια παραγωγή που υπολογίζεται σε περίπου σε 13.000 τόνους (11% της συνολικής παραγωγής). Το σύνολο των απασχολούμενων στην αλιεία στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ανέρχεται περίπου στα 4.500 άτομα με μέση ηλικία περίπου 55 ετών. Περισσότερο ευνοϊκή και με μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης παρουσιάζεται η θαλάσσια υδατοκαλλιέργεια σε κλωβούς, λόγω κυρίως των ευνοϊκών φυσικών συνθηκών (υπήνεμοι κόλποι και θαλάσσια ρεύματα που δημιουργούν καλή οξυγόνωση) και των δυνατοτήτων που προσφέρονται, τόσο στην εσωτερική, όσο και στην εξωτερική αγορά. Οι θαλασσοκαλλιέργειες έδωσαν εντυπωσιακά αποτελέσματα, με την παραγωγή σημαντικού ύψους εγχώριου, φρέσκου και φθηνού ψαριού, αλλά και κυρίως με τη δημιουργία ενός ιδιαίτερου κοινωνικοοικονομικού χώρου, ο οποίος απασχολεί άμεσα και έμμεσα μεγάλο αριθμό εργαζόμενων, ενώ αποτελούν μια παραγωγική δραστηριότητα που συμβάλλει στην ενίσχυση του πληθυσμού των παράκτιων περιοχών. Προτάσεις της ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών  Απλοποίηση των διαδικασιών για την προώθηση της επιχειρηματικότητας στον πρωτογενή τομέα. Ειδικά στις δύσκολες μέρες που βιώνουμε, δεν είναι δυνατόν να είναι υποχρεωμένοι οι εν δυνάμει παραγωγοί να είναι αναγκασμένη να αναμετρηθούν με το τέρας της γραφειοκρατίας προκειμένου να αποκτήσουν ένα συμπληρωματικό εισόδημα από την παραγωγή και την πώληση γεωργικών, κτηνοτροφικών ή αλιευτικών προϊόντων.  Ανάπτυξη επιχειρηματικών συστάδων (clusters) με την συμμετοχή ερευνητικών φορέων, αγροτικών επιχειρήσεων και φορέων της αυτοδιοίκησης με στόχευση στην εισαγωγή καινοτομιών, την αύξηση της παραγωγικότητας, τη μείωση του κόστους παραγωγής, την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας στον αγροτικό τομέα, την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες.  Προώθηση της διαδικασίας πιστοποίησης των προϊόντων και θέσπιση περιφερειακών σημάτων πιστοποίησης σημάτων. Απαραίτητη κρίνεται η δημιουργία μιας νέας ανεξάρτητης δομής ανά Περιφέρεια με τις κατάλληλες εγκαταστάσεις και το κατάλληλα εξειδικευμένο προσωπικό που θα αναλάβει το ρόλο του συμβούλου/ελεγκτή των αγροτικών επιχειρήσεων.  Παροχή κινήτρων (προώθηση της δικτύωσης των επιχειρήσεων, οργανωμένη διαφημιστική καμπάνια, φορολογικά κίνητρα κ.α.) σε επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή προϊόντων με έντονο εξαγωγικό προσανατολισμό, προϊόντων ονομασίας προέλευσης, βιολογικών προϊόντων και προϊόντων που καλύπτουν τις ανάγκες επισιτισμού της περιοχής και της χώρας.  Χρηματοδότηση Συστημάτων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης έτσι ώστε να επιτυγχάνεται: διαρκής ενημέρωση των αγροτών και των κτηνοτρόφων για τα νέα δεδομένα και μεθόδους, καθοδήγηση και συμβουλευτική επιχειρήσεων πρωτογενούς τομέα, ενίσχυση για την προσαρμογή των καλλιεργειών στις νέες προκλήσεις και ανάγκες.  Καθετοποίηση γεωργικής, ζωικής και αλιευτικής παραγωγής, έτσι ώστε τα προϊόντα να διατίθενται στην αγορά μετά από τυποποίηση. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να επιφέρει σημαντική αύξηση της τελικής τιμής των προϊόντων καθώς και στον εξαγωγικό τους χαρακτήρα.  Βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας του νερού των υδροφόρων οριζόντων μέσω της αντιμετώπιση του φαινομένου τις υφαλμύρωσης και εφαρμογή μεθόδων απονιτροποίησης και αποχρωμιοποίησης.  Άμεση καταβολή των αποζημιώσεων στους αγρότες που πλήττονται από καταστροφές (π.χ. αγρότες Κωπαΐδας).  Διαχωρισμός αρμοδιοτήτων για τις δράσεις πολιτικής προστασίας ανά φορέα.  Ανάληψη δραστηριότητας από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση για την ολοκλήρωση των ενεργειών αδειοδότησης των αγροτικών γεωτρήσεων. Στο θέμα αυτό προτείνεται ο ορισμός προθεσμίας 30 ημερών (από 10 ημέρες που ισχύει) για την εξέταση της πληρότητας των φακέλων από τους Δήμους και 18μηνη παράταση για την ολοκλήρωση της αδειοδότησης.  Αύξηση των βοσκοτόπων καθώς μετά την μείωσή τους κατά 30% το 2013, πολλοί αγρότες έχουν απολέσει σημαντικά έσοδα.  Εξασφάλιση χρηματοδότησης για την ολοκλήρωση των αναδασμών και των παράλληλων έργων, που συνεχώς αναβάλλονται διαιωνίζοντας τα προβλήματα στον αγροτικό χώρο. Άλλα κρίσιμα προβλήματα για τους αγρότες Ανακύψαντα προβλήματα σχετικά με την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Πετρελαίου (ΕΦΚΠ) στους αγρότες. Μέχρι τώρα έχει καταβληθεί η α΄ δόση για το 2013 του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου σε αγρότες και εκκρεμεί η β΄ δόση 2013, ενώ σε πρόσφατα δημοσιεύματα αναφέρεται ότι στον άμεσο σχεδιασμό της κυβέρνησης είναι επίσης η μείωση κατά 30-35 λεπτά του φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο. Σχετικά με τη σταδιακή κατάργηση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο για τους αγρότες, το οποίο καταγράφεται ως ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα που απασχολεί τους παραγωγούς, ενδέχεται να εξετασθεί άμεσα, η κατάργηση μέρους του ειδικού φόρου κατανάλωσης που ουσιαστικά θα μας φέρει στο ίδιο επίπεδο πληρωμής φόρου με τους αγρότες της ΕΕ. Προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την καταβολή του ΕΦΚ  Να οριστικοποιηθεί η καταβολή της β΄ δόσης για να διευκολυνθεί το παραγωγικό έργο των αγροτών, ενισχύοντας έτσι τη ρευστότητά τους, μέσα στη δύσκολη οικονομική συγκυρία και το στενό δημοσιονομικό πλαίσιο που βιώνουμε.  Να δρομολογηθούν σταδιακές βελτιωτικές παρεμβάσεις στις ισχύουσες διατάξεις σχετικά με τον ΕΦΚ και την άμεση μείωσή του, ώστε να μας φέρει στο ίδιο επίπεδο πληρωμής φόρου για τους αγρότες, όπως αυτός ισχύει στην Ε.Ε.  Να εξετασθεί η προοπτική της πλήρους απαλλαγής των αγροτών από τον ΕΦΚ για να καταλήξουμε σε αυτό που λέμε αγροτικό πετρέλαιο. Φορολογική αντιμετώπιση του αγροτικού εισοδήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4172/2013 – Ασάφειες και σύγχυση Τα θέματα που έχουν ανακύψει τον τελευταίο χρόνο σχετικά με τη φορολογία των αγροτών είναι πάρα πολλά, καθώς υπάρχει ελλιπής ενημέρωση για πολλά θέματα που αφορούν τη φορολόγηση του αγροτικού εισοδήματος. Έσοδα από αγροτική επιχείρηση θεωρούνται, εκτός από τα γεωργικά, και αυτά που προέρχονται από πτηνοτροφική, κτηνοτροφική, δασοκομική, υλοτομική δραστηριότητα καθώς και την αλιεία. Τα κέρδη σε όλες τις παραπάνω περι¬πτώσεις φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%), ενώ οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων (τιμολογίων και απο¬δείξεων). Στη φορολογική δήλωση για τη χρήση του οικονομικού έτους 2014, οι αγρότες θα φορολογηθούν με βάση τα έσοδα μείον τα έξοδα που θα εμφανίσουν. Αυτό ισχύει για όσους τηρούν βιβλία εσόδων - εξόδων, αλλά και για όσους δεν είχαν αυτήν την υποχρέωση. Η διαφορά των εσόδων - εξόδων θεωρείται «καθαρό» εισόδημα και φορολογείται με 13% από το πρώτο ευρώ. Η τεκμηρίωση των εργατικών εξόδων, θα πρέπει να αποδεικνύεται είτε με εργόσημα είτε με αποδείξεις παροχής αγροτικών υπηρεσιών. Ωστόσο το βασικό πρόβλημα είναι ότι ο εργαζόμενος (εργάτης γης) θα πρέπει να διαθέτει ΑΦΜ και ΑΜΚΑ, δηλαδή να είναι νομιμοποιημένος για εργασία στην χώρα μας. Η ισχύουσα νομοθεσία δεν προβλέπει αφορολόγητο όριο, συνεπώς το «καθαρό» εισόδημα θα φορολογείται με 13% από το πρώτο κιόλας ευρώ. Εν τούτοις, αν το καθαρό εισόδημα είναι μικρότερο του τεκμαρτού, η φορολόγηση επιβάλλεται επί του τεκμαρτού με τον ίδιο συντελεστή. Τέλος, αν υπάρχουν ζημίες στη χρήση, αυτές δεν αποσβένουν στις επόμενες, όπως σε όλες τις επιχειρήσεις, αλλά κλείνουν σε αυτή. Όλα αυτά φανερώνουν ξεκάθαρα ότι η φορολόγηση γίνεται με γνώμονα αποκλειστικό την είσπραξη επιπλέον φόρων, ακυρώνοντας τα όποια θετικά στοιχεία μπορούσε καλοπροαίρετα να αναζητήσει κάποιος. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος του παραγωγού, το οποίο έχει εκμηδενιστεί τα τελευταία χρόνια. (Υπενθυμίζεται ότι το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυξηθεί κατά 60% από το 2008.) Υπό την πίεση της φορολόγησης, από τη μία, και την αναγκαιότητα για νομιμότητα, από την άλλη, διαπιστώνεται δυσκολία να βρεθεί ικανός αριθμός εργατών γης για τη συγκομιδή της παραγωγής. Οι διαθέσιμοι εργάτες γης που διαθέτουν ΑΦΜ και ΑΜΚΑ, διαβλέποντας και αυτοί τη φορολογική τους πίεση και την έλλειψη εργατικών χεριών, ωθούν τα ημερομίσθια σε υψηλότερα επίπεδα, ανεβάζοντας το κόστος παραγωγής. Προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την φορολογική αντιμετώπιση των αγροτικών εισοδημάτων  Αφορολόγητο όριο στους αγρότες στα 12.000 ευρώ.  Κατάργηση ΕΝΦΙΑ στα αγροτεμάχια και τα κτίσματα που εξυπηρετούν τη γεωργική παραγωγή.  Να μην καταβάλλεται τέλος επιτηδεύματος ούτε μετά την παρέλευση της 5ετίας (όπως ορίζεται) και να μην ισχύσει η προείσπραξη φόρου.  Επιστροφή ΦΠΑ 11% για όλους τους αγρότες επί των εισροών και να μην περιλαμβάνονται οι επιδοτήσεις στα ακαθάριστα έσοδα.  Να εξαιρεθούν οι επιδοτήσεις από κάθε μορφή φορολογίας. Η φθίνουσα πορεία της τευτλοκαλλιέργειας – Προβλήματα στην αποπληρωμή των τευτλοκαλλιεργητών. Το Φεβρουάριο του 2006, οι υπουργοί γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν τη ριζική μεταρρύθμιση του τομέα ζάχαρης στην Ε.Ε. Η μεταρρύθμιση αυτή εστιάστηκε στην κατά 36% περικοπή της εγγυημένης ελάχιστης τιμής της ζάχαρης (από 631,9 ευρώ/τόνο το 2006/2007 σε 404,4 ευρώ/τόνο από το 2009/2010), στην αποζημίωση των γεωργών και στη δημιουργία του Tαμείου Aναδιάρθρωσης με σκοπό τη χρηματική αποζημίωση των λιγότερο ανταγωνιστικών παραγωγών οι οποίοι επιλέγουν να διακόψουν τη δραστηριότητά τους. Το πρόγραμμα για την αναδιάρθρωση του ευρωπαϊκού τομέα ζάχαρης διήρκησε τρία χρόνια (2006-2009) και είχε ως αποτέλεσμα την αποποίηση 5,8 εκατ.τόνων ζάχαρης ποσόστωσης με αποτέλεσμα η ευρωπαϊκή ποσόστωση για τη ζάχαρη και την ισογλυκόζη να μειωθεί στους 14 εκατ. τόνους (εκ των οποίων 13,3 εκατ. τόνοι για τη ζάχαρη). Το έτος 2007/2008, στο πλαίσιο του προγράμματος αναδιάρθρωσης, η Ελλάδα αποποιήθηκε το 50,01% της εθνικής της ποσόστωσης με αποτέλεσμα η ποσόστωση να ανέρχεται συνολικά στους 158.702 τόνους από 317.502 που ήταν αρχικά. Επιπλέον, προβλήματα ρευστότητας πνίγουν την Ελληνική Βιομηχανία Ζαχάρεως Α.Ε., η οποία οδηγείται σταδιακά στο κλείσιμο, αφού μετά την πώληση της Αγροτικής Τράπεζας στην Τράπεζα Πειραιώς, η ΕΒΖ Α.Ε., ιδιοκτησία της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος, έμεινε εκτός της συμφωνίας πώλησης, όπως και άλλες εταιρίες ιδιοκτησίας της ΑΤΕ, οδηγώντας τους εργαζόμενους, τους παραγωγούς και τις τοπικές κοινωνίες σε αδιέξοδο. Εδώ και τρία χρόνια ο ειδικός εκκαθαριστής της Αγροτικής Τράπεζας προσπαθεί να πωλήσει το 82,3% της ΕΒΖ χωρίς όμως αποτέλεσμα. Έτσι, η εταιρεία, όλα αυτά τα χρόνια ελλείψει βασικού μετόχου και παρά τις προσπάθειες της διοίκησης, απαξιώνεται. Η παραγωγή έχει περιοριστεί σε 40.000 τόνους και από τους επιπλέον 120.000 τόνους που υπολείπονται για να «πιαστεί» η ποσόστωση, το μεγαλύτερο μέρος παράγεται φασόν για λογαριασμό της ΕΒΖ σε ευρωπαϊκά εργοστάσια και το υπόλοιπο εισάγεται από τις θυγατρικές της ΕΒΖ στη Σερβία. Για το έτος 2014 καλλιεργήθηκαν 70.000 στρέμματα τεύτλων σε όλη τη χώρα και, ενώ αρχικά ανακοινώθηκε ότι θα λειτουργούσαν τα τρία ζαχαρουργεία της ΕΒΖ Α.Ε., Ορεστιάδας, Σερρών και Πλατέος, λειτούργησε μόνο αυτό στο Πλατύ Ημαθίας για τεύτλα που καλλιεργούνται σε μια περιοχή από το Δομοκό μέχρι το Τριεθνές. Η προσκόμισή τους από όλες αυτές τις περιοχές της Ελλάδας μόνο στο Πλατύ είναι οικονομικά καταστροφική με κίνδυνο να αποτελέσει την οριστική ταφόπλακα για την ΕΒΖ. Το εργοστάσιο του Πλατέος έκλεισε κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου 2014, με αποτέλεσμα 20.000 tn ζαχαροτεύτλων να μείνουν σε χωράφια και αποθήκες. Και ενώ ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας που οι παραγωγοί σπέρνουν τη νέα σοδιά, οι τευτλοπαραγωγοί έχουν πληρωθεί μόνο το 60% της παραγωγής τους. Καμία επίσημη ανακοίνωση δεν εξασφαλίζει στους τευτλοπαραγωγούς ένα χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής και δεν τους βοηθά να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις που έχουν δημιουργηθεί. Οι καλλιεργητές τεύτλων δεν έχουν πληρωθεί ακόμα τα οφειλόμενα της ολοκληρωμένης διαχείρισης που εκκρεμούν για τα έτη 2012-2013 και 2014 από το πρόγραμμα Αλέξανδρος Μπαλτατζής, Πυλώνας 2, ποσά που ανέρχονται περίπου σε €2.000.000,00 το χρόνο. Με αυτές τις συνθήκες σηματοδοτείται το τέλος της καλλιέργεια ζαχαρότευτλων, σηματοδοτώντας παράλληλα το τέλος της μοναδικής μεγάλης βιομηχανίας της χώρας. Η δυνατότητα επαναλειτουργίας των εργοστασίων σε Σέρρες και Ορεστιάδα είναι επιβεβλημένη και άμεσα υλοποιήσιμη αρκεί να υπάρξει η ανάλογη πολιτική βούληση, και πρέπει να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης με έμφαση στον αγροδιατροφικό τομέα. Η διοίκηση της ΕΒΖ Α.Ε. οφείλει άμεσα να προχωρήσει στη δημοσιοποίηση της τιμολογιακής πολιτικής για το 2015, χωρίς περαιτέρω μειώσεις, και στην άμεση εξόφληση των οφειλόμενων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους τευτλοκαλλιεργητές να προγραμματίσουν την παραγωγή τους. Η παραγωγή ζάχαρης πρέπει να αυξηθεί και να πλησιάσει ξανά τουλάχιστον την εθνική ποσόστωση, δηλαδή τους 158.000 τόνους, για να καλύψει μέρος της εσωτερικής ζήτησης η οποία σε συνθήκες κρίσης έχει πέσει στους 240.000 τόνους περίπου, από 295.0000 περίπου την προ κρίσης εποχή. Προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την τευτλοκαλλιέργεια  Η Πολιτεία πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τη στήριξη της τευτλοκαλλιέργειας με άνοιγμα των εργοστασίων.  Να αποζημιωθούν οι καλλιεργητές για τις ποσότητες που δεν έχουν παραδοθεί επειδή δεν δόθηκε παράταση στην περίοδο συγκομιδής του 2014  Να πληρωθούν άμεσα οι παραγωγοί για το υπόλοιπο 40% της παραγωγής  Να εξετασθούν οι δυνατότητες της τευτλοκαλλιέργειας για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο και να ανακοινωθεί η τιμολογιακή πολιτική.  Να πληρωθούν οι καλλιεργητές τα οφειλόμενα της ολοκληρωμένης διαχείρισης που εκκρεμούν για τα έτη 2012-2013 και 2014 από το πρόγραμμα Αλέξανδρος Μπαλτατζής, Πυλώνας 2, ποσά που ανέρχονται περίπου σε €2.000.000,00 το χρόνο. «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ & ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ» Υφιστάμενη Κατάσταση Η παρατεταμένη οικονομική ύφεση προκάλεσε δραματική μείωση του διαθέσιμου ατομικού και οικογενειακού εισοδήματος στην Στερεά Ελλάδα καθώς και τρομακτική αύξηση του ποσοστού (πάνω από 30%) του πληθυσμού που ήδη βιώνει ή απειλείται άμεσα να βρεθεί σε καθεστώς φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Επιπροσθέτως, έχει μειωθεί σημαντικά ο δείκτης έντασης εργασίας ανά νοικοκυριό, έχει αυξηθεί η ανεργία, το ποσοστό των ανασφάλιστων και παράλληλα ο αριθμός των πολιτών που έχουν πρόσβαση σε δημόσιες κοινωνικές υποδομές. Γενικά, λόγω της κρίσης ενισχύθηκε τόσο στο σύνολο της χώρας όσο και στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας το φαινόμενο της φτωχοποίησης του πληθυσμού. Παράλληλα αυξήθηκαν τα επίπεδα ανασφάλειας του πληθυσμού σε θέματα ζωής, περιουσιακών στοιχείων, υγείας, εκπαίδευσης κ.α. Η ανασφάλεια που μαστίζει την ύπαιθρο λόγω της ενισχυμένης παραβατικότητας που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια έχει σχεδόν εξαφανίσει την οικιακή οικονομία που ιστορικά στήριξε και διέθρεψε τον πληθυσμό σε δύσκολες καταστάσεις. Πριν από την έλευση της κρίσης, η Στερεά Ελλάδα είχε έναν αρκετά υψηλό δείκτη απασχόλησης σε επίπεδο χώρας. Το 2012 ο δείκτης αυτός μειώθηκε κατά 12 μονάδες σε σχέση με το 2010 φθάνοντας στο 51,9% υστερώντας του εθνικού μ.ο. απασχόλησης, που ανέρχονταν στο 55,3%. Η μείωση της απασχόλησης είχε ως συνέπεια την αύξηση της ανεργίας κοντά στο 30%. Η ανεργία έχει θίξει κατά κύριο λόγο τις γυναίκες, με ποσοστό περίπου 33% και τους νέους με 60%. Επίσης, ορισμένες ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού, όπως οι έχοντες χαμηλή εκπαίδευση, οι αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών, οι άστεγοι, οι ρομά, τα ΑΜΕΑ, οι μετανάστες, και τα άτομα που φροντίζουν ανήμπορα άτομα εμφανίζουν υψηλά ποσοστά ανεργίας. Παράλληλα, το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων καθώς και ο αριθμός των ατόμων με μερική ή άτυπη απασχόληση αυξήθηκε σημαντικά. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες περίπου το ½ της ανεργίας έχει διαρθρωτικό χαρακτήρα και αφορά τους κλάδους των κατασκευών, του εμπορίου και της βιομηχανίας. Αυτό σημαίνει ότι περίπου οι μισοί άνεργοι είναι αναγκασμένοι να αλλάξουν επάγγελμα, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα με την ισχυρή ύφεση και την αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, υπάρχουν και άλλα αίτια της ανεργίας ή εμπόδια πρόσβασης στην απασχόληση όπως ο παραδοσιακά σχετικά χαμηλός βαθμός κλαδικής και γεωγραφικής κινητικότητας των εργαζομένων, η αναντιστοιχία μεταξύ των εκπαιδευόμενων και της ζήτησης στην αγορά εργασίας καθώς και τα προσκόμματα που θέτει η λαβυρινθώδης νομοθεσία στη δημιουργικότητα των πολιτών. Τέλος, στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας η Στερεά Ελλάδα παρουσιάζει χαμηλή ενεργοποίηση και θα πρέπει να αναληφθεί δράση έτσι ώστε να προσεγγιστεί ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος (10% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων είναι έχουν κοινωνικό χαρακτήρα και προσανατολισμό). Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την αναβάθμιση της κοινωνικής πολιτικής, την προώθηση της αλληλεγγύης και την τόνωση της απασχόλησης. Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας, σε πλήρη σύμπνοια με την ΚΕΔΕ και θέτοντας τις ανάγκες των Δήμων και των πολιτών σε πρώτο πλάνο, όντας άρτιος γνώστης της υφιστάμενης κατάστασης στον τομέα της κοινωνικής αλληλεγγύης και της απασχόλησης διατυπώνει τις ακόλουθες προτάσεις:  Άμεση προκήρυξη δράσεων για την εξασφάλιση και παροχή του ελάχιστου δυνατού επιπέδου υπηρεσιών υγείας (health safety net) και δυνατότητας ιατρικής κάλυψης (μέσω health voucher) για όλους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικός αριθμός ατόμων ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, παρατηρούμε ότι αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα πρόσβασης σε μία σειρά από υπηρεσίες (π.χ. υγείας, κοινωνικές), με αποτέλεσμα να περιθωριοποιείται συνεχώς.  Διασφάλιση ύπαρξης εξειδικευμένων δομών στην περιφέρεια ώστε η νοσηλεία ασθενών που πάσχουν από ευρύτατα διαδεδομένες πλέον ψυχικές νόσους και νόσους όπως ο αυτισμός και το Alzheimer να γίνονται σε αυτές.  Ενίσχυση και θεσμοθέτηση νέων μοντέλων παροχής κοινωνικών υπηρεσιών που θα στηρίζονται στον εθελοντισμό.  Εγκαθίδρυση του μοντέλου παροχής ιατρικής φροντίδας κατ΄οίκον σε ευάλωτες και άλλες ειδικές ομάδες με συνεπακόλουθο αφενός τη μείωση των δαπανών νοσηλείας αφετέρου την εξασφάλιση της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας με εναλλακτικό τρόπο.  Διεύρυνση των δωρεάν ιατρικών καλύψεων. Προτείνεται να συμπεριληφθούν τα έξοδα φυσικοθεραπείας, λογοθεραπείας και εργοθεραπείας των ατόμων με ειδικές ανάγκες, τα έξοδα οδοντιατρικών επεμβάσεων και τα έξοδα διαγνωστικών εξετάσεων.  Πλήρης χαρτογράφηση των μονάδων υγείας και κοινωνικών υποδομών (capacity building).  Ενδυνάμωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με : Στελέχωση των δομών με ικανό αριθμό γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού Προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού για την αντιμετώπιση κατά πρώτο λόγο των επειγόντων περιστατικών.  Προμήθεια των μεγάλων νοσοκομείων της Περιφέρειας με σύγχρονο διαγνωστικό εξοπλισμό (αξονικός τομογράφος, μαγνητικός τομογράφος, μηχανήματα αιμοκάθαρσης, υπέρηχοι κτλ) και πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού/ χειριστών, έτσι ώστε ο ασθενής να μπορεί να εξυπηρετείται στην πόλη της περιοχής του.  Δημιουργία κοινωνικών ιατρείων, με τη μορφή πολυϊατρείων, με σύμπραξη όμορων Δήμων, όπου δεν υπάρχουν δομές.  Δυνατότητα συνταγογράφησης σε ιατρούς που παρέχουν υπηρεσίες σε κοινωνικά ιατρεία.  Ανασχεδιασμός των Προγραμμάτων ΤΟΠΣΑ και ΤΟΠΕΚΟ προκειμένου: Να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια (έως και 12 μήνες), Να αφορούν δυνητικά μεγαλύτερο τμήμα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, Να διασφαλίζεται μεγαλύτερη διατηρησιμότητα των νέων θέσεων εργασίας Να υπάρχει προσανατολισμός του μεγαλύτερου μέρους των προϋπολογισμών των προγραμμάτων στην δημιουργία θέσεων εργασίας και μετατόπιση σε δεύτερο πλάνο των υποστηρικτικών δράσεων, όπως δικτύωση, κατάρτιση, ευαισθητοποίηση κτλ.  Συμμετοχή της ΠΕΔ και των Δήμων στη διαμόρφωση των ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για την εδαφική ανάπτυξη καθώς αποτελούν τους άμεσα ενδιαφερόμενους και τους μεγαλύτερους γνώστες των αναγκών του τόπου και εξασφάλιση της συμμετοχής όλων των Δήμων της Περιφέρειας στις ολοκληρωμένες παρεμβάσεις για την εδαφική ανάπτυξη.  Διασφάλιση της συμμετοχής της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας σε όλες τις δράσεις ΕΚΤ που προκηρύσσονται στη χώρα ή εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα συγχρηματοδότησης όλων των δράσεων, το συγκεκριμένο ποσό να καταβάλλεται από εθνικούς πόρους, προκειμένου να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των πολιτών.  Άμεση προκήρυξη δράσεων, κυρίως μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020, για την στήριξη και την περαιτέρω ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας. Η κοινωνική οικονομία περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες που αναλαμβάνονται από επιχειρήσεις και οργανισμούς, κυρίως συνεταιρισμούς, κοινωνίες αλληλοβοήθειας και σωματεία (ενώσεις), η ίδρυση και η λειτουργία των οποίων στοχεύει πρωταρχικά στην παροχή υπηρεσιών προς τα μέλη τους ή την κοινωνία και δευτερευόντως στην επιδίωξη κέρδους.  Ενίσχυση της κουλτούρας της οικιακής οικονομίας με παράλληλη καταπολέμηση της παραβατικότητας.

Μ’ αυτόν τον τρόπο αναμένεται να προκύψει κατ’ αρχήν ένα συμπληρωματικό εισόδημα καθώς τα μέλη των νοικοκυριών θα καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες με μικρότερο κόστος, ενώ στη συνέχεια τα αποτελέσματα δύνανται να έχουν πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα κυρίως σε επίπεδο απασχόλησης.  Δημιουργία γραφείων ευρέσεως εργασίας στους Δήμους σε σύμπραξη με τα Επιμελητήρια για την εξυπηρέτηση ανέργων ή χαμηλοεισοδηματιών, με παράλληλη παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις.  Διασφάλιση της βιωσιμότητας των Κοινωνικών Επιχειρήσεων μέσω της αρχικής υποστήριξής τους με χρηματοδότηση και της διασφάλισης αφενός του απαραίτητου χρόνου για τη σχετική ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας και την ανάπτυξη κουλτούρας υποστήριξης αφετέρου του απαραίτητου χρόνου για την πλήρη παραγωγική δραστηριοποίηση των ΚΟΙΣΠΕ και την παγιοποίηση της λειτουργίας τους. «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΠΑΙΔΕΙΑ, ΝΕΟΛΑΙΑ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ» Υφιστάμενη Κατάσταση Η Στερεά Ελλάδα διαθέτει πλούσιο πολιτισμικό απόθεμα καθώς εντός των ορίων της εντοπίζεται πληθώρα σημαντικών πολιτιστικών μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και μουσείων (βλ. ενότητα «πολιτιστικός τουρισμός»). Παράλληλα, πολλές περιοχές φιλοξενούν πολιτιστικές εκδηλώσεις στη μνήμη αρχαίων ποιητών, συγγραφέων ή φιλοσόφων, εκδηλώσεις αναβίωσης εθίμων και δρώμενα που συνδέονται με την παράδοση και έχουν τις ρίζες τους αρκετούς αιώνες πριν. Οι εκδηλώσεις αυτές οργανώνονται συνήθως από τους Δήμους, πολιτιστικούς συλλόγους ή σε συνεργασία αυτών των δύο και τυγχάνουν ευρείας αποδοχής τόσο από τις τοπικές κοινωνίες όσο και από επισκέπτες από όλη την Ελλάδα. Γεγονός ωστόσο αποτελεί η αδυναμία των τοπικών φορέων να χρηματοδοτήσουν επαρκώς και να προβάλλουν συντονισμένα την πλούσια ιστορία της περιοχής. Στον τομέα της παιδείας θα μπορούσαμε να πούμε πως η Στερεά Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί επαρκής από άποψη υποδομών τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, χωρίς ωστόσο να παραβλέπουμε την ύπαρξη απαρχαιωμένων σχολείων στις απομακρυσμένες κυρίως από τα αστικά κέντρα περιοχές καθώς και σημαντικών ελλείψεων σε σύγχρονο εξοπλισμό εκπαίδευσης και επαρκές προσωπικό. Σημαντικά προβλήματα υπάρχουν στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, όπου μπορεί να φιλοξενηθεί ένα πολύ μικρό ποσοστό των παιδιών της περιοχής αναγκάζοντας τους γονείς να προβούν στην αναζήτηση ιδιωτικών παιδικών ή βρεφονηπιακών σταθμών. Επίσης, υστέρηση παρουσιάζεται στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση όπου παρότι πριν μερικά χρόνια έγινε μια προσπάθεια δημιουργίας ενός Πανεπιστημίου σήμερα η Στερεά Ελλάδα εξακολουθεί να μην έχει Πανεπιστήμιο. Το άλλοτε Πανεπιστήμιο Ρούμελης πλέον αποτελεί τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ενώ τα δύο της ΤΕΙ, Χαλκίδας και Λαμίας, έχοντας συνενωθεί αποτελούν το ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Ο σχεδιασμός στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αποσπασματικός, μη παραγωγικός, πρόχειρος και χωρίς πραγματική θέληση για την εγκαθίδρυση αυτοδύναμων και ελκυστικών για τους νέους δομών. Δεν είναι τυχαίο πως η Στερεά Ελλάδα είναι η μόνη Περιφέρεια στην οποία ο ιδιωτικός τομέας συνεισφέρει περισσότερο στην έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη απ’ ότι ο Δημόσιος. Ελλείψεις, επίσης, παρουσιάζονται και στην επαγγελματική/τεχνική εκπαίδευση όπως και στην μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση, από άποψη κυρίως εκπαιδευτικού προσωπικού και σύγχρονου εξοπλισμού. Τέλος, πληγή για την Στερεά Ελλάδα αποτελεί η κατάσταση στα σχολεία ειδικής αγωγής. Παρότι οι εμπλεκόμενοι εκπαιδευτικοί φορείς και η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (χρηματοδότηση έργων ύψους 2,34 εκατ. € στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-2013) καταβάλλουν τίμιες προσπάθειες για την αναβάθμιση των δομών και των υποδομών, η πολιτεία θα πρέπει να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια για να έχουν αυτά τα παιδιά την ίδια τουλάχιστον μεταχείριση με τα υπόλοιπα. Πέραν της εκπαίδευσης, στον τομέα της παιδείας γενικότερα, η Στερεά Ελλάδα βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο όσον αφορά το επίπεδο μόρφωσης και κατάρτισης του πληθυσμού της ενώ σε γενικές γραμμές αντιμετωπίζει τις ίδιες δυσκολίες και αντιξοότητες με τις υπόλοιπες περιφέρειες της Ελλάδας. Και στην περίπτωση του αθλητισμού η υποχρηματοδότηση από την Πολιτεία αποτελεί τροχοπέδη τόσο στην ενασχόληση των νέων για την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου τους, όσο και για την δημιουργία των προϋποθέσεων εκείνων που θα αναβαθμίσουν το ποιοτικό επίπεδο των ατομικών και συλλογικών αθλημάτων και θα επιτρέψουν τον πρωταθλητισμό σε επαγγελματικό επίπεδο. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για τον πολιτισμό, την παιδεία, την νεολαία και τον αθλητισμό Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας σε συνέχεια και συμπληρωματικά με τις θέσεις της ΚΕΔΕ θέτει τις ακόλουθες προτάσεις ανά τομέα. Πολιτισμός  Χρηματοδότηση έργων αναβάθμισης των σημαντικότερων μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και των χώρων πολιτισμού γενικότερα (π.χ. θέατρα) της Περιφέρειας με βάσει ένα πλήρη και συνεκτικό σχεδιασμό που θα στοχεύει στην δημιουργία οικονομικών κλίμακας.  Προώθηση και προβολή των σημαντικότερων πολιτισμικών και ιστορικών διαδρομών με βάση την τοπογραφική αρχή της εγγύτητας ή τα θεματικά δίκτυα μνημείων. Προτεινόμενες διαδρομές: αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός (Θήβα – Ορχομενός – Χαιρώνεια – Λιβαδειά – Δελφοί – Θερμοπύλες), αρχαίες οχυρώσεις (Λαμία – Ορχομενός – Άμφισσα – Φρούριο Κανήθου), Βυζαντινοί ναοί και μοναστήρια (Όσιος Λουκάς – Μονή Αγάθωνος – Μοναστήρι Παναγίας Προυσού), μαρτυρικές πόλεις (π.χ. Δίστομο, Υπάτη), το τρίπτυχο Θερμοπύλες – Αλαμάνα – Γοργοπόταμος, κ.α.. Η Στερεά Ελλάδα διαθέτει πλούσιο πολιτισμικό απόθεμα και η εκμετάλλευσή του δύναται να αποτελέσει την αρχή της ανάκαμψης.  Χρηματοδότηση και επικοινωνία πολιτιστικών εκδηλώσεων, που μπορούν να αποτελέσουν πόλο έλξης για τους επισκέπτες, σε συνδυασμό με τα αρχαιολογικά μνημεία και μουσεία και με την παράλληλη δημιουργία διατοπικών δικτύων για την υποστήριξη των δράσεων αυτών. Μια πρόταση που έχει κατατεθεί από τον συνθέτη Γιώργο Κουρουπού και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφορά στην δημιουργία μιας σύγχρονης εκδοχής Μουσικών Αγώνων στον πνεύμα των Πυθίων με τη μορφή ενός συνδυασμού φεστιβάλ και διαγωνισμού που θα περιλαμβάνει ανά τετραετία απονομή διεθνών βραβείων αριστείας υψηλού κύρους.  Πιστοποίηση των μουσείων (κρατικών και ιδιωτικών) βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων και διασύνδεσή τους ανάλογα με την θεματολογία τους (αρχαιολογικά, φυσικής ιστορίας, βυζαντινά, λαογραφικά κτλ), ώστε να καταστούν ανταγωνιστικά στο διεθνές περιβάλλον.  Ενίσχυση των πολιτιστικών δομών (εφορίες αρχαιοτήτων, δομές υποστήριξης μουσείων ή αρχαιολογικών χώρων κτλ) με την πρόσληψη προσωπικού, την αύξηση της χρηματοδότησης για συντηρήσεις εκθεμάτων, την αναβάθμιση του εξοπλισμού αλλά και τη γενικότερη κάλυψη των αναγκών τους. Επιπλέον, κρίνεται απαραίτητη η διεξαγωγή προγραμμάτων κατάρτισης με ωφελούμενους τα άτομα που εργάζονται ή δυνητικά θα εργασθούν στον τομέα του πολιτισμού, προκειμένου να παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες προς τους επισκέπτες.  Στήριξη του σύγχρονου θεάτρου, των εικαστικών εργαστηρίων, των δημοτικών ωδείων και φιλαρμονικών, των δημοτικών πινακοθηκών και βιβλιοθηκών με χρηματοδότηση με τη μορφή χορηγιών. Απαραίτητη κρίνεται η δημιουργία διαδημοτικών και διαπεριφερειακών συνεργασιών μεταξύ των δομών αυτών.  Χρηματοδότηση καινοτόμων σχεδίων, τα οποία θα συμβάλλουν στον ποιοτικό εκσυγχρονισμό της αρχαιολογικής έρευνας ή της έρευνας στον τομέα των Πολιτιστικών και Δημιουργικών Βιομηχανιών, αξιοποιώντας με τον τρόπο αυτό το απόλυτο συγκριτικό πλεονέκτημα της Περιφέρειας.  Αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνουν οι ψηφιακές τεχνολογίες, από τα μουσεία, για 3D απεικόνιση των εκθεμάτων στην αρχική τους κατάσταση, αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων και μαχών, παρουσίαση της αρχιτεκτονικής σημαντικών κτιρίων κ.α.  Θέσπιση βραβείων για τους πολίτες των Δήμων ή ευρύτερα της Περιφέρειας για την επιβράβευση της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής τους προσφοράς.  Ενσωμάτωση της εμφύσησης της πολιτιστικής μόρφωσης και κουλτούρας στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω μαθήματος (όχι απαραίτητα βαθμολογούμενου) που θα μεταλαμπαδεύει στους νεαρούς μαθητές την φιλοσοφία, τον τρόπο σκέψης και τα επιτεύγματα των διαφανών προγόνων μας όπως επίσης και τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου μας. Παιδεία  Δημιουργία ή αναβάθμιση κτιριακών υποδομών για την εγκατάσταση των Ειδικών Σχολείων. Επίσης, απαραίτητη κρίνεται η προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού που θα επιτρέπει στους μαθητές να έχουν ισότιμη πρόσβαση στη γνώση και στις νέες τεχνολογίες. Δυστυχώς, οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις και οι συνθήκες εκπαίδευσης των παιδιών στα περισσότερα Ειδικά Σχολεία κρίνονται επιεικώς απαράδεκτες.  Προώθηση σύγχρονων συστημάτων υποστήριξης για τον εκσυγχρονισμό των μεθόδων εκπαίδευσης και του ψηφιακού σχολείου. Η εκπαίδευση στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, κάνοντας χρήση της τεχνολογίας, αναβαθμίζεται και την πορεία αυτή θα πρέπει να ακολουθήσει και η χώρα μας από το επίπεδο μάλιστα της προσχολικής εκπαίδευσης. Οι μαθητές από πολύ μικρή ηλικία θα πρέπει να είναι απόλυτα εξοικειωμένοι με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών για να μπορούν να παρακολουθήσουν τις ραγδαίες εξελίξεις της εποχής μας.  Εγκαθίδρυση σταθερού συστήματος εκπαίδευσης με μακροπρόθεσμο πλάνο που θα αναβαθμίζει τον ρόλο του Δημόσιου Σχολείου και συμπεριλαμβάνει την δημιουργία φορέα επαγγελματικού προσανατολισμού των μαθητών με βάση τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.  Λειτουργία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, όπου ο μαθητής ή ο φοιτητής θα έχει τη δυνατότητα να διευρύνει τους μαθησιακούς του ορίζοντες δωρεάν στο πλαίσιο εργασιών και δραστηριοτήτων ή δημιουργικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου.  Ανάπτυξη στρατηγικού σχεδιασμού τακτικής επιμόρφωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού (Α βάθμιας και Β βάθμιας κυρίως), έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η επαρκής εξειδίκευσή τους στις νέες μεθόδους εκπαίδευσης και η αποτύπωση ενιαίου πλάνου εκπαίδευσης ανά βαθμίδα και ανά κατεύθυνση για την ισότιμη μόρφωση των μαθητών.  Ενίσχυση της ασφάλειας των σχολικών κτιρίων (οικοδομικές αιτίες, αντισεισμική -αντικεραυνική προστασία , μελέτες στατικής επάρκειας κλπ ) για την αποφυγή ατυχημάτων. Σε πολλές περιοχές λειτουργούν παλαιά σχολεία τα οποία χρήζουν άμεσων επεμβάσεων ή/και τακτικής παρακολούθησης.  Αύξηση της οικονομικής ενίσχυσης των Σχολικών Επιτροπών, τόσο για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των σχολείων με έμφαση στις δαπάνες για θέρμανση, όσο και για τις συντηρήσεις – επισκευές των κτιρίων.  Επαναπρόσληψη των σχολικών φυλάκων για να θωρακίζεται η ασφάλεια των παιδιών, του προσωπικού, του εξοπλισμού και των κτιρίων.  Ομαλή χρηματοδότηση δαπανών για τις σχολικές καθαρίστριες. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα σχολεία δεν αποτελούνται μόνο από μαθητές και εκπαιδευτικούς. Εξίσου ζωτικής σημασίας είναι και ο ρόλος του βοηθητικού προσωπικού η ύπαρξη του οποίου επιτρέπει την εύρυθμη λειτουργία των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.  Στήριξη δημιουργίας και λειτουργίας Κοινωνικών Φροντιστηρίων στους Δήμους. Τα Κοινωνικά Φροντιστήρια θα έχουν ως στόχο την στήριξη μαθητών του Γυμνασίου και κυρίως του Λυκείου σε όλα τα μαθήματα που διδάσκονται. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης θα είναι παρόμοιο με εκείνο των φροντιστηρίων μέσης εκπαίδευσης και καθηγητές θα είναι εκπαιδευτικοί εγνωσμένης αξίας. Στις δύσκολες εποχές που βιώνουμε οι Δήμοι θα πρέπει να είναι πρωτεργάτες στην προσπάθεια για την ελάφρυνση των εξόδων που είναι υποχρεωμένη να κάνει η μέση Ελληνική οικογένεια και στην προάσπιση των ίσων ευκαιριών για όλους άσχετα με τα βαλάντιά τους. Νεολαία & Αθλητισμός  Λειτουργία Συμβουλίων Νέων για την εμπλοκή της νεολαίας αφενός στα θέματα που την απασχολούν και αφετέρου στα γενικότερα ζητήματα των τοπικών κοινωνιών. Οι νέοι θα πρέπει επιτέλους να αποτελέσουν βασικούς συνδιαμορφωτές της πολιτικής και με τις φρέσκιες ιδέες τους να δώσουν λύσεις στα προβλήματα που ταλανίζουν τις τοπικές κοινωνίες.  Ανάληψη πρωτοβουλιών για την ανάπτυξη του σχολικού αθλητισμού, με διοργάνωση σχολικών πρωταθλημάτων σε τοπικό, επαρχιακό και Πανελλήνιο επίπεδο για μια ευρεία γκάμα αθλημάτων με στόχο την καλλιέργεια αθλητικής συνείδησης και την ανάδειξη ταλέντων.  Χρηματοδότηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την ανάπτυξη του κοινωνικού αθλητισμού με τη δημιουργία απλών και μικρής κλίμακας αθλητικών εγκαταστάσεων σε γειτονιές και κοινότητες, όπου όλοι θα έχουν δικαίωμα πρόσβασης. Θα πρέπει να υπάρχει επίσης πρόβλεψη για επιστημονική υποστήριξη από εθελοντές γυμναστές.  Ενέργειες για την ανάδειξη και αναβάθμιση μη δημοφιλών αθλημάτων, με τη χρηματοδότηση συλλόγων που δεν μπορούν να έχουν κάποια άλλη πηγή εσόδων πέραν της δημόσιας χρηματοδότησης (πχ στίβος, τοξοβολία, άρση βαρών, πάλη κτλ). Με αυτόν τον τρόπο θα πολλαπλασιαστεί το ποσοστό των νέων θα μπορεί να ασχοληθεί με τον αθλητισμό. «ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» Υφιστάμενη Κατάσταση Η Στερεά Ελλάδα είναι μια Περιφέρεια που λόγω της ιστορίας της, της μορφολογίας της και της θέσης της επιτρέπει την ανάπτυξη πολλών διαφορετικών ειδών τουρισμού. Στις ακόλουθες ενότητες παρουσιάζονται συνοπτικά τα είδη τουρισμού που ανθούν ή έχουν σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης. Πολιτισμικός τουρισμός Η Στερεά Ελλάδα διαθέτει πλούσια πολιτιστική παράδοση με σημαντικά μνημεία που μπορούν, με την κατάλληλη στρατηγική, να αποτελέσουν σημεία προσέλκυσης σημαντικού αριθμού επισκεπτών. Ένα από τα σημαντικότερα σημεία ενδιαφέροντος είναι οι Δελφοί με το αρχαίο θέατρο και τον επιβλητικό ναό του Απόλλωνα, την Κασταλία Πηγή, το τέμενος της Προναίας Αθηνάς, το Μουσείο, το Ευρωπαϊκό Κέντρο κ.α. Επίσης, σημαντικούς προορισμούς αποτελούν: οι Θερμοπύλες με το Μνημείο του Λεωνίδα και το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης, η Θήβα με το Αρχαιολογικό Μουσείο, τον Ναό Ισμηνίου Απόλλωνος, το Μυκηναϊκό Ανάκτορο και το Κάδμειον, η Ερέτρια με το αρχαίο θέατρο και τον αρχαιολογικό της χώρο, η Χαιρώνεια με το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Ακρόπολη και το Αρχαίο Θέατρο, η Σκύρος με το Μεσαιωνικό της Κάστρο και γενικά ένας σημαντικός αριθμός πόλεων και οικισμών σε όλη την έκταση της Περιφέρειας. Δεν θα ήταν υπερβολή να αναφέραμε πως η πλειοψηφία των Δημοτικών Ενοτήτων της Στερεάς Ελλάδας έχει να επιδείξει ένα τουλάχιστον σημαντικό ιστορικό μνημείο στην επικράτειά της. Θρησκευτικός τουρισμός Εξίσου αξιόλογο κεφάλαιο στο τουριστικό απόθεμα της περιοχής αποτελούν τα θρησκευτικά μνημεία. Η Στερεά Ελλάδα διαθέτει πλήθος μοναστηριών και ιερών μονών που αποτελούν πόλους έλξης για τον ορθόδοξο πληθυσμό, και όχι μόνο, της Ελλάδας και όλης της υφηλίου. Ενδεικτικά αναφέρονται τα Μοναστήρια της Παναγίας στον Προυσό, της Γέννησης Θεοτόκου στην Τατάρνα (1555), της Μαρίας Αιγυπτίας στο Μικρό Χωριό, της Παναγίας Διομιανίτισσας, της Παναγία Στάνας Αγράφων στην Ευρυτανία. Επίσης το όρος Ελικώνα Βοιωτίας διακρίνεται για τα πολλά μοναστήρια και τις ιερές μονές όπως η Μονή του Οσίου Λουκά, στον Ορχομενό υπάρχει η Μονή της Παναγίας Σκριπούς, στο Ύπατο η Μονή Σαγματά, στα Βάγια η Μονή Τιμίου Σταυρού και στη Δαύλεια η Μονή Αγ.Ιερουσαλήμ. Στην Εύβοια σημαντικό θρησκευτικό μνημείο αποτελεί ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσσος, ενώ στη Φθιώτιδα το αντρικό Μοναστήρι της Παναγίας Αγάθωνος. Αθλητικός τουρισμός Παράλληλα, τα τελευταία κυρίως χρόνια άνθιση παρουσιάζει ο αθλητικός τουρισμός. Τη μερίδα του λέοντος κατέχει η Ευρυτανία και κυρίως το Καρπενήσι, όπου λόγο των ιδανικών κλιματικών συνθηκών που παρουσιάζει, αποτελεί πόλο έλξης για τη διεξαγωγή της προετοιμασίας σημαντικών συλλόγων και εθνικών ομάδων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Χειμερινός τουρισμός Στον τομέα του χειμερινού τουρισμού η Στερεά Ελλάδα έχει να επιδείξει δύο χιονοδρομικά κέντρα. Το χιονοδρομικό κέντρο στο Βελούχι θεωρείται ένα από τα ομορφότερα και πιο σύγχρονα Χιονοδρομικά Κέντρα της Ελλάδας. Από την άλλη πλευρά το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού έχει μετατρέψει την περιοχή σε σημαντικό τουριστικό θέρετρο με κοσμικό χαρακτήρα που όμως συνδυάζει στοιχεία λαϊκής αρχιτεκτονικής. Ζωτικής σημασίας συγκριτικό πλεονέκτημα των δύο κέντρων μπορεί να χαρακτηριστεί η γεωγραφική τους θέση, που εντοπίζεται πλησίον του μητροπολιτικού κέντρου της Αθήνας και στις παρυφές του βασικού οδικού άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης. Φυσιολατρικός τουρισμός/ οικοτουρισμός Η Στερεά Ελλάδα διαθέτει τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους σε όλη της την έκταση, τόσο στην ακτογραμμή όσο και σε ορεινές και άλλες περιοχές. Παρέχεται η δυνατότητα για περιπλανήσεις στα βουνά και τα ποτάμια της ή για ορειβασία και πεζοπορία σε ειδικά χαρτογραφημένα μονοπάτια. Ιδιαίτερα στην περιοχή της Ευρυτανίας, της Φωκίδας και της Βόρειας Εύβοιας η πληθώρα αξιοθέατων, ιστορικών τοποθεσιών και φυσικής ομορφιάς δίνουν όλα τα απαραίτητα εχέγγυα για την ανάπτυξη του φυσιολατρικού, οικολογικού και περιπατητικού τουρισμού. Παράλληλα, η ευρύτερη περιοχή της Ευρυτανίας θεωρείται ο παράδεισος για τα σπορ περιπέτειας όπως το Trekking και το River Trekking, το Kayak, το rafting, το Μonoraft, το Cano ek Kayak, το Jeepsafari και η ιππασία. Ενώ, τα βουνά της Φωκίδας προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης του αλεξίπτωτου πλαγιάς. Αγροτικός τουρισμός Μεγάλο τμήμα του ακαθάριστου προϊόντος που παράγεται στην περιοχή προέρχεται από την αγροτική ενασχόληση καθώς στην Στερεά Ελλάδα εντοπίζεται μεγάλης έκτασης εύφορη, καλλιεργήσιμη γεωργική γη. Η παραδοσιακή αγροτική δραστηριότητα προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης του αγροτουρισμού σε μικρές οικογενειακές μονάδες ή συνεταιρισμούς. Τέτοιες μονάδες εντοπίζονται στην περιοχή της Ιστιαίας, της Κύμης, της Αράχωβας, του Ελικώνα, του Ορχομενού και στα γύρω χωριά (στην κοιλάδα / λεκανοπέδιο Κωπαΐδας), στα Βάγια (Θηβαϊκό κάμπο), στην Τανάγρα (Πεδιάδα Τανάγρας). Ανάλογες δυνατότητες υπάρχουν στην Φωκίδα, την Ευρυτανία και τη Φθιώτιδα όπου καταγράφονται ήδη σημαντικές προσπάθειες. Θαλάσσιος τουρισμός Ο Θαλάσσιος τουρισμός βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα στις Περιφερειακές Ενότητες της Στερεάς Ελλάδας που έχουν άμεση πρόσβαση στην θάλασσα και ιδιαίτερα στην Εύβοια. Πέραν του κλασικού μοντέλου «ήλιος-παραλία - θάλασσα» προσπάθειες γίνονται για την ανάπτυξη του ιστιοπλοϊκού τουρισμού σε περιοχές κυρίως του Βορείου και Νοτίου Ευβοϊκού. Οι δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη του συγκεκριμένου είδους τουρισμού είναι αδιαμφισβήτητα πολύ μεγαλύτερες. Περιθώρια βελτίωσης υπάρχουν τόσο στον κλασικό τουρισμό, όσο και σε άλλα είδη όπως ο τουρισμός κρουαζιέρας, ο ιστιοπλοϊκός, ο θαλάσσιος αθλητικός κ.α. Ιαματικός τουρισμός Παρά τη συνεχιζόμενη μείωση των επισκεπτών ιαματικού τουρισμού στην Στερεά Ελλάδα, κατά την τελευταία δεκαετία, υπάρχουν σημαντικές ανεκμετάλλευτες δυνατότητες για την ανάπτυξη ιατρικών και τουριστικών δραστηριοτήτων. Τα λουτρά Αιδηψού αποτελούν το βασικό πόλο έλξης ιαματικού τουρισμού της Περιφέρειας και της χώρας. Επίσης, σε ικανοποιητικό επίπεδο βρίσκονται οι υποδομές των ιαματικών λουτρών στα Καμένα Βούρλα, τα οποία επιλέγει πλήθος παραθεριστών κατά την καλοκαιρινή κυρίως περίοδο. Στην Στερεά Ελλάδα επίσης χωροθετούνται κι άλλες πηγές / λουτρά όπως των Γιάλτρων (Λιχάδα Ιστιαίας), των Θερμοπυλών, της Υπάτης, του Πλατυστόμου, της Αμαρύνθου, της Παλαιοβράχας, της Εκκάρας, της Καϊτσας κ.α. Παρότι κάποια είδη τουρισμού βρίσκονται σε σχετικά ανταγωνιστικό επίπεδο, είναι κοινώς αποδεκτό το γεγονός ότι υπάρχει μεγάλη υστέρηση σε επίπεδο σχεδιασμού, οργάνωσης αλλά και υποδομών. Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την έλευση της οικονομικής κρίσης και υπήρξε σημαντική επιβράδυνση των προσπαθειών ανάπτυξης του τουρισμού. Από την άλλη πλευρά, η γραφειοκρατία δυσχεραίνει και πολλές φορές αποτρέπει την αναπτυξιακή και επενδυτική πρωτοβουλία, ρίχνοντας σε χειμερία νάρκη το όποιο ενδιαφέρον για την τουριστική ανάπτυξη της Περιφέρειας. Τέλος, σημαντικό παράγοντα ανάσχεσης της προώθησης του τουριστικού προϊόντος και αποτελεί η σύμπτυξη ή η κεντρικοποίηση και η συγχώνευση βασικών υπηρεσιών τουρισμού. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την Τουριστική ανάπτυξη Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας, σε πλήρη σύμπνοια με την ΚΕΔΕ και θέτοντας τις ανάγκες των Δήμων και των πολιτών σε πρώτο πλάνο, όντας άρτιος γνώστης της υφιστάμενης κατάστασης στον τομέα του τουρισμού διατυπώνει τις ακόλουθες προτάσεις:  Προώθηση συνδυαστικών μορφών τουρισμού. Ο συνδυασμός δύο ή περισσότερων ειδών θα αποτελούσε δέλεαρ για τους επισκέπτες και θα επέκτεινε την τουριστική περίοδο περιορίζοντας τον εποχιακό της χαρακτήρα.

Ο συνδυασμός ωστόσο θα πρέπει να γίνει με προγραμματισμό και μεταξύ μορφών που απευθύνονται σε παρόμοιες ομάδες τουριστών, προκειμένου να προκύψουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα ενδείκνυται ο συνδυασμός θρησκευτικού, ιαματικού και πολιτισμικού τουρισμού καθώς απευθύνεται σε συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού (μεγαλύτερες ηλικίες), ενώ αντίθετα θα ήταν οξύμωρο να γίνει προσπάθεια συνδυασμού θρησκευτικού και χειμερινού τουρισμού καθώς τα δύο είδη στοχεύουν σε εκ διαμέτρου αντίθετες ομάδες στόχου. Οι Δήμοι οφείλουν να είναι αρωγοί της συγκεκριμένης προσπάθειας συνδράμοντας αρχικά στην εκπόνηση μελέτης – πρότασης σε συνεχή συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς και το ευρύ κοινό. Η μελέτη μπορεί μεν να είναι το πρώτο βήμα αλλά η εφαρμογή και η επικοινωνία/ δημοσιότητα του σεναρίου θα είναι τα στοιχεία πάνω στα οποία θα πρέπει να εστιάσουν οι εμπλεκόμενοι φορείς και επιχειρήσεις, διότι είναι αυτά που θα κρίνουν την επιτυχία της προσπάθειας.  Χρηματοδότηση έργων υποδομών για την προώθηση κατά κύριο λόγο των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, με στόχο την εξάλειψη της εποχικότητας του τουρισμού και την υψηλή επισκεψιμότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Έχοντας υπόψη ότι τα χρήματα του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 είναι εξαιρετικά περιορισμένα για την Στερεά Ελλάδα, η Πολιτεία θα πρέπει να διαθέσει επιπλέον πόρους ή/και να παράσχει την απαιτούμενη καθοδήγηση στους δυνητικούς δικαιούχους στην αναζήτηση πόρων από άλλα Χρηματοδοτικά Ταμεία ή Εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Άμεση προκήρυξη ολοκληρωμένων δράσεων για την κατάρτιση του διοικητικού προσωπικού και των εργαζομένων των τουριστικών επιχειρήσεων. Υπήρξαν και στο παρελθόν παρόμοιες δράσεις, ωστόσο η Στερεά Ελλάδα όντας για μια ακόμη φορά θύμα των πλασματικών οικονομικών δεδομένων που προκύπτουν από την γειτνίαση με την Αττική, κατόρθωσε να επιμορφώσει ένα πολύ μικρό, σχεδόν μη μετρήσιμο ποσοστό των απασχολούμενων στον κλάδο. Η κατάρτιση θα μπορούσε να γίνει με τη μέθοδο της τηλεεκπαίδευσης, έτσι ώστε να μειωθεί το κόστος και να είναι πολλαπλάσιο το ποσοστό των ωφελούμενων. Δεδομένου ό,τι η Ελλάδα αποτελεί κατ’ εξοχήν τουριστική χώρα, το Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού θα πρέπει να θεσμοθετήσει και να χρηματοδοτήσει ένα διηνεκές πρόγραμμα κατάρτισης. Είναι τουλάχιστον αφελές να θεωρούμε πως στηρίζεται επαρκώς η βαριά της βιομηχανία μιας χώρας (για την Ελλάδα: ο τουρισμός) με την ευκαιριακή και αποσπασματική χρηματοδότηση έργων υποδομών (και μόνο) από το ψαλιδισμένο ΕΣΠΑ.  Εγκατάσταση και λειτουργία Ανώτερων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης σε όλες τις πρωτεύουσες των Περιφερειών.  Χρηματοδότηση για την διάχυση της χρήσης τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας (ΤΠΕ), έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να πάψουν να εξαρτώνται από τους tour operators και να βρίσκονται σε θέση προσέλκυσης πελατών χωρίς την παρεμβολή μεσαζόντων.  Παροχή κινήτρων και χρηματοδότησης για την αναβάθμιση των καταλυμάτων με ένα μοντέλο επενδύσεων μικρής κλίμακας με στόχο ένα ανώτερο επίπεδο υπηρεσιών. Το διαδίκτυο μπορεί να δίνει τη δυνατότητα σε μια επιχείρηση να προβληθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη της υδρογείου μολαταύτα την ίδια στιγμή ανάγει το επίπεδο ανταγωνισμού από τοπικό σε εθνικό και πολλές φορές παγκόσμιο. Το βασικότερο ίσως κριτήριο για την επιλογή ενός προορισμού διανυκτέρευσης αποτελεί η κατάταξη του καταλύματος στην διεθνή κατηγορία ποιότητας (αστέρια/ κλειδιά). Επομένως, η αναβάθμιση, για παράδειγμα, των υποδομών και των καταλυμάτων στους Δελφούς θα «αναγκάσει» τους επισκέπτες του Μουσείου και του Αρχαιολογικού χώρου να διαμείνουν στον ομώνυμο γραφικό οικισμό για μια ή και περισσότερες ημέρες. Σύμφωνα με μελέτες μια συντονισμένη αναβάθμιση των τουριστικών επιχειρήσεων στους Δελφούς προβλέπεται να αυξήσει το ποσοστό των διανυκτερεύσεων κατά τουλάχιστον 200%. Η συγκεκριμένη δράση θα μπορούσε να συνοδεύεται και από την ώθηση των επιχειρήσεων στην απόκτηση πιστοποιητικού ποιότητας ή κάποιου τοπικού σήματος ποιότητας, το οποίο μπορεί να δημιουργηθεί υπό την αιγίδα της ΠΕΔ και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.  Χρηματοδότηση έργων για τη δημιουργία νέων μαρίνων ή την αναβάθμιση και επέκταση των υφιστάμενων καθώς η μόχλευση στην τοπική οικονομία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιδιαίτερα σημαντική. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες της Ισπανικής Ένωσης Τουριστικών Λιμένων προκύπτει ότι κάθε τουρίστας που ξοδεύει 100 € σε μια μαρίνα, ξοδεύει επιπλέον 450 € στην τοπική οικονομία. Επίσης, η λειτουργία της μαρίνας συμβάλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε πόλους κλάδους της τοπικής οικονομίας τόσο άμεσα σε ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, όσο και έμμεσα στην ευρύτερη οικονομία. Συγκεκριμένα, για κάθε 100 νέες θέσεις σκαφών δημιουργούνται 4,4 νέες θέσεις εργασίας μέσα στην μαρίνα και 100 θέσεις εργασίας στις δραστηριότητες υποστήριξης στην τοπική οικονομία.  Δυνατότητα διαχείρισης και αξιοποίησης τουριστικών υποδομών που ανήκουν στο ΤΑΙΠΕΔ και τα Λιμενικά Ταμεία από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού, έτσι ώστε οι διαδικασίες να γίνουν περισσότερο ευέλικτες και να αρθούν ορισμένα σημαντικά εμπόδια που εμποδίζουν την τουριστική ανάπτυξη της Περιφέρειας. Στην περίπτωση που ο Δήμος θα βρίσκει επενδυτή, η διαδικασία θα πρέπει να προβλέπει τη δυνατότητα άμεσης παραχώρησης του χώρου στον οποίο θα γίνει η παρέμβαση.  Ενίσχυση των Γραφείων Τουρισμού των Δήμων με πόρους και προσωπικό. Η δομή των γραφείων θα πρέπει να είναι επαρκής από όλες τις απόψεις για να διασφαλίζεται η παραγωγή έργου και να μην αποτελούν απλά ένα ακόμη κουτάκι στο οργανόγραμμα των Δήμων. Υπάρχουν αρκετά γραφεία ανά την Ελλάδα που δρουν συντονισμένα και παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Η ΚΕΔΕ, μέσω των ΠΕΔ, θα μπορούσε να συλλέξει τις καλές πρακτικές που εφαρμόζονται και να τις επικοινωνήσει σε όλους τους Δήμους. Τα αποτελέσματα της ζύμωσης αυτής θα ήταν ευεργετικά και πολλαπλασιαστικά για όλους τους Δήμους και ιδιαίτερα για εκείνους που δεν διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εξειδίκευση που διαθέτουν οι κατεξοχήν τουριστικοί Δήμοι των νησιωτικών κυρίως περιοχών.  Απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου και άρση της γραφειοκρατίας των εμπλεκόμενων φορέων και υπηρεσιών σε θέματα τουριστικών επενδύσεων χωρίς φυσικά να γίνεται καμία έκπτωση στις αρχές της αξιοκρατίας και της ίσης μεταχείρισης. «ΘΕΣΜΟΙ & ΙΣΟΤΗΤΑ» Υφιστάμενη Κατάσταση Τόσο σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο όσο και σε εθνικό στον τομέα των θεσμών και της ισότητας παρουσιάζονται τα ίδια ζητήματα και προκλήσεις, με μικρές αποκλίσεις. Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, τα δύο βασικά στοιχεία του νέου θεσμικού πλαισίου, που προωθείται, είναι ο έλεγχος νομιμότητας ο οποίος θα γίνεται από μια δομή εκτός Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και η αναμόρφωση του Καλλικράτη χωρίς ωστόσο ιδιαίτερες λεπτομέρειες να έχουν γίνει γνωστές. Είναι αυτονόητο πως οι ενέργειες αυτές δεν θα πρέπει να γίνουν έχοντας κλεισμένη την πόρτα στους ΟΤΑ, αλλά αντιθέτως τόσο η ΚΕΔΕ όσο και οι ΠΕΔ να έχουν λόγο και να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην διαβούλευση. Μια ακόμη σημαντική και ταυτόχρονα απολύτως αντιβαίνουσα στις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας θεσμική αλλαγή είναι η εκχώρηση αρμοδιοτήτων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, πέραν των Δήμων, και στις Περιφερειακές Διοικήσεις. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν θα αναστραφεί σε καμία περίπτωση η υπάρχουσα υφεσιακή κατάσταση αν ψαλιδιστούν οι αρμοδιότητες και οι δυνατότητες των Δήμων. Δεν υπάρχει ελπίδα ανάπτυξης, αν δεν υπάρξει ανάπτυξη στις τοπικές κοινωνίες, με τις οποίες οι ΟΤΑ Α’ βαθμού βρίσκονται σε καθημερινή επαφή και αλληλεπίδραση. Σχετικά με το θέμα της ισότητας μεταξύ των ανθρώπων, η Στερεά Ελλάδα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια προοδευτική τοπική κοινωνία που τάσσεται ενάντια σε οποιοδήποτε είδος διακρίσεων π.χ. λόγω φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. Ειδικότερα, όσον αφορά την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών προκύπτει, βάσει πραγματικών στατιστικών στοιχείων, ότι η θέση της γυναίκας έχει αναβαθμιστεί τις τελευταίες δεκαετίες. Η σύγχρονη γυναίκα κατέχει πλέον ισότιμο και ορισμένες φορές ακόμη και ηγετικό ρόλο εντός και εκτός νοικοκυριού. Παρόλα αυτά θα ήταν ομολογία εθελοτυφλίας αν δεν αναφέραμε πως υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν έτσι ώστε η γυναίκα να εδραιώσει την ισότιμη μεταχείριση και τις ίσες ευκαιρίες. Τα βήματα προόδου που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα απειλούνται από την κοινωνικοοικονομική κρίση που πλήττει την Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι από το 2008 μέχρι σήμερα, η εγχώρια αγορά εργασίας συρρικνώνεται με ταχείς ρυθμούς με αποτέλεσμα να έχει εκτοξευθεί η ανεργία, με τις γυναίκες να θίγονται σε αρκετά μεγαλύτερο βαθμό. Επίσης, η αβεβαιότητα για το αύριο, η απουσία βραχυπρόθεσμων προοπτικών, η οικονομική στενότητα κ.α. δημιουργούν ένα κλίμα έντασης στην καθημερινότητα και γίνεται εμφανής η έξαρση όλων των μορφών βίας με την γυναίκα δυστυχώς να αποτελεί κύριο αποδέκτη. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την αναδιάρθρωση και ενίσχυση των θεσμών Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας σε συντονισμό με την ΚΕΔΕ δίνει καθημερινό αγώνα για την προάσπιση και την ενίσχυση των δικαιωμάτων των Δήμων. Έχει πλέον αναπτυχθεί ένας διεκδικητικός χαρακτήρας, που έχει ως όπλο του τον διάλογο, με αποτέλεσμα η φωνή των Δήμων να φτάνει πιο δυνατή στα αυτιά του Κράτους και της Κυβέρνησης. Σ’ αυτό το πνεύμα η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας καταθέτει τις παρακάτω προτάσεις:  Ενίσχυση της αυτοδυναμίας των Δήμων με την αποκέντρωση φορολογικού χαρακτήρα.  Υποχρεωτική συμμετοχή των θεσμικών συλλογικών οργάνων των Δήμων (ΚΕΔΕ και ΠΕΔ) στην διαδικασία εκπόνησης και διαβούλευσης νόμων και διατάξεων που αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση.  Πρόβλεψη αμοιβής όλων των αντιδημάρχων των Δήμων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η απερίσπαστη ενασχόληση τους με τα ζητήματα του τομέα αρμοδιότητάς τους .  Θεσμοθέτηση κοινωνικών δομών των ΟΤΑ Α’ βαθμού, όπως τα κοινωνικά ιατρεία, τα κοινωνικά φροντιστήρια, τα Δημοτικά Γραφεία ευρέσεως εργασίας.  Επανασύσταση της Δημοτικής Αστυνομίας με ενισχυμένο ρόλο και αρμοδιότητες που θα επιτρέπει στις Δημοτικές Αρχές να διασφαλίζουν την ομαλότητα στην καθημερινότητα των πολιτών.  Απελευθέρωση της ενεργητικότητας και της δημιουργικότητας του Έλληνα με την άρση των προσχωμάτων που δημιουργεί η δαιδαλώδης και αντιαναπτυξιακή υπάρχουσα νομοθεσία. Θα πρέπει να γίνει μια γιγαντιαία προσπάθεια έτσι ώστε η νομοθεσία θα πρέπει να απλοποιηθεί, να κωδικοποιηθεί και να ψηφιοποιηθεί πλήρως. Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως σε καμία περίπτωση οι Δήμοι δεν πρόκειται να αναλάβουν πρόσθετες αρμοδιότητες αν δεν προβλέπεται η παράλληλη πρόσληψη προσωπικού και η απαραίτητη οικονομική ενίσχυση. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την ισότητα των φύλων Η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας, όντας ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη στα θέματα της ισότητας μεταξύ των δύο φύλων και της καταπολέμησης των διακρίσεων προτείνει:  Χρηματοδότηση έργων δημιουργίας συμβουλευτικών κέντρων και ξενώνων φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών και ενίσχυση υφιστάμενων δομών και υποδομών με ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους. Θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για τουλάχιστον μια δομή ανά έδρα Περιφερειακής Ενότητας.  Προώθηση γυναικείας επιχειρηματικότητας με τη χρηματοδότηση δράσεων τύπου «Ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας των γυναικών» και «Γυναικείας κοινωνικής επιχειρηματικότητας» από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία.  Υλοποίηση δράσεων επαγγελματικής κατάρτισης, όπου θα προβλέπεται η ισότιμη συμμετοχή ανδρών και γυναικών.  Εξασφάλιση κονδυλίων για την ομαλή χρηματοδότηση των προγραμμάτων βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών για να διασφαλίζεται η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας. Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στις ακόλουθες κατηγορίες μητέρων: άνεργες, κακοποιημένες, ευάλωτες κοινωνικά, αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών, οικονομικά αδύναμες κτλ.  Διεξαγωγή δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το ζήτημα της ισότητας των δύο φύλων με τη δημιουργία ή την ενίσχυση των δομών ισότητας μέσα στους Δήμους. Δημιουργία πολυετούς πλάνου δράσεων από την κάθε Δημοτική Αρχή, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να μόνιμο και πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα. Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί συστηματικά την άρση των διακρίσεων από το 1957, η χρηματοδότηση δύναται να ανακύψει από ευρωπαϊκά κονδύλια. «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ» Υφιστάμενη Κατάσταση Η εφαρμογή του Καλλικράτη αλλά και οι μνημονιακες πολιτικές που εφαρμόστηκαν οδήγησαν την Τοπική Αυτοδιοίκηση, πέρα της διοικητική της απαξίωσης, και σε οικονομική ασφυξία. Ο Α΄ βαθμός Τ.Α. έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια μείωση πάνω από 60% των θεσμοθετημένων πόρων της και αν σε αυτό συνυπολογίσουμε και τις απολύσεις, τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, την μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς την αντίστοιχη μεταφορά των αναγκαίων πόρων τότε εύκολα καταλαβαίνουμε ότι οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε πλήρη κατάρρευση. Επίσης, οι Δήμοι έχουν κληρονομήσει τις απαιτήσεις των Καποδιστριακών Δήμων, που συνενώθηκαν βάσει του Καλλικράτη, με αποτέλεσμα το χρέος τους αθροιζόμενο να έχει διογκωθεί και να έχουν περιέλθει σε μια μη βιώσιμη κατάσταση που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί πως παρά την αισθητή μείωση των εσόδων της Τ.Α. και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες λόγω της «δημοσιονομικής σταθεροποίησης», τα έσοδα των Ελληνικών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης αποτελούν μόνο το 30% του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Συνεπώς, καθίσταται προφανές πως και σ’ αυτόν τον τομέα η χώρα μας αποτελεί τον φτωχό συγγενή της Ευρώπης. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας για την ανακούφιση των ΟΤΑ Α’ βαθμού Σε αυτό το περιβάλλον, η ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας καλείται όχι απλώς να συμβάλλει στην επίλυση των προβλημάτων της Τ.Α. αλλά και να προχωρήσει αφενός στην διαμόρφωση των προϋποθέσεων αντιμετώπισης της κοινωνικής και ανθρωπιστικής κρίσης και αφετέρου στην αναβάθμιση του ρόλου των Δήμων στην μετά κρίση εποχή που ελπίζουμε σύντομα να βιώσουμε. Στις σημερινές συνθήκες, είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε, η Τ.Α. να ξεκαθαρίσει τους στόχους της και να επεξεργαστεί ένα πρόγραμμα βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων και ένα σαφέστατο πλαίσιο διεκδικήσεων. Μέτρα με άμεσο χαρακτήρα  Κατάργηση του μέτρου της διαθεσιμότητας και των απολύσεων στους Ο.Τ.Α. για να μπορέσουν οι Δήμοι να είναι παραγωγικοί και να μην τίθενται στην απομόνωση από τις χρηματοδοτήσεις.  Άμεσος συμψηφισμός των χρεών των Δήμων προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με δραστική μείωση των επιτοκίων στο επίπεδο του επιτοκίου της Ε.Κ.Τ.  Νομοθετημένο υπόλοιπο για αρχή (περίπου 1.200.000 €) των περίφημων «εξαιρεθέντων».  Νομοθετική ρύθμιση στα πλαίσια της ανακεφαλαίωσης των τραπεζών για τον διακανονισμό των υπολοίπων χρεών των Δήμων προς τις ιδιωτικές τράπεζες (περίπου 30% του συνολικού δανεισμού τους).  Απελευθέρωση των απαγορεύσεων προσωπικού σε πρώτη φάση στις κοινωνικές δομές δεν υπάρχει καμία οικονομική επιβάρυνση το αντίθετο μάλιστα .  Προσανατολισμός του Σ.Ε.Σ. σε κοινωνικά έργα που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και αναθερμαίνουν την αγορά.  Αύξηση του μεριδίου της Τ.Α. από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με προτεραιότητα σε μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους που δεν διαθέτουν διαχειριστική επάρκεια.  Να γίνει αποδεκτή η πρόταση για διεκδίκηση των παρακρατηθέντων πόρων που προβλέπονται από τον Νόμο Καλλικράτη με τη σύμφωνη γνώμη της ΚΕΔΕ.  Απόδοση πόρων που είναι αναγκαίοι για την συντήρηση και λειτουργία μεταφερόμενων δομών.  Επανασύσταση Δημοτικής Αστυνομίας.  Κάλυψη εξόδων μετακίνησης Δημοτικών Συμβούλων σε όλους τους Δήμους.  Πρόβλεψη αμοιβής για όλους τους Αντιδημάρχους όλων των Δήμων.  Παράταση ημερομηνίας ολοκλήρωσης των συγχρηματοδοτούμενων έργων που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ 2007-2013.  Ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων σύμφωνα με τις προτάσεις της ΚΕΔΕ. Μέτρα με μακροπρόθεσμο χαρακτήρα  Μετατροπή Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων σε Δημοτική τράπεζα  Ενίσχυση από το Κράτος των οργανισμών που σκοπό έχουν την παροχή τεχνογνωσίας και γενικότερα την ερευνητική στήριξη της Τ.Α.(π.χ. Ι.Τ.Α.)  Ανακατανομή εσόδων και δαπανών μεταξύ Κράτους και Τ.Α. με στόχο την επάρκεια των πόρων της Τ.Α. με μεταφορά φορολογικών πόρων όχι όμως με νέα φορολογία με ιδιαίτερη βαρύτητα στους άμεσους φόρους και λιγότερο στους έμμεσους . «ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ» Υφιστάμενη Κατάσταση H Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης όπως αυτή καθορίστηκε μέσα από νόμο του «Καλλικράτη» αποτέλεσε μια ριζική αλλαγή στη διοικητική διάρθρωση της Ελλάδας καθώς με βάση αυτόν θεμελιώθηκε ο όρος της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Με τον ισχύοντα Νόμο 3852 ΦΕΚ 87/Α/7-6-2010, οι Δήμοι της χώρας αποτελούν διοικητικές ενότητες τοπικής αυτοδιοίκησης με διευρυμένα γεωγραφικά όρια και ευρύτερο πλαίσιο δράσης σε σχέση με τους Καποδιστριακούς Δήμους/Κοινότητες. Η φιλοσοφία του Καλλικράτη στόχευε στη δημιουργία ισχυρών και αυτόνομων Δήμων με αυξημένες αρμοδιότητες για να υπάρχει η καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των πολιτών, εφαρμόζοντας της αρχές της εγγύτητας και της αποτελεσματικότητας. Ωστόσο, στην πράξη φάνηκε πως ο νόμος χώλαινε σε πολλά σημεία καθώς δεν προέβλεπε μια σειρά από λύσεις στα ανακύπτοντα προβλήματα. Σήμερα οι Δήμοι παρουσιάζουν ελλείψεις σε προσωπικό και δη σε επιστημονικό προσωπικό, συσσωρευμένα χρέη, μεγάλο φόρτο εργασίας που τρέφει την γραφειοκρατία, συνεχώς αυξανόμενη υποχρηματοδότηση, ζητήματα ανομοιογένειας μεταξύ των Καποδιστριακών Δήμων που συνενώθηκαν τόσο από άποψης ανθρώπινου δυναμικού και δομών όσο και από άποψης γεωμορφολογίας και κρίσιμων προβλημάτων κ.α. Η ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να αποτελέσει μια διέξοδο των Δήμων από ορισμένα από τα προβλήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Σύμφωνα με τη στρατηγική για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση 2014 – 2020: «Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (eGovernment) αφορά στον εκσυγχρονισμό του Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, με όχημα τις Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), με στόχο το ριζικό μετασχηματισμό των υφιστάμενων διαδικασιών και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, προκειμένου η Διοίκηση να καταστεί αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη, εξασφαλίζοντας την ικανοποίηση των αναγκών του κοινωνικού συνόλου και προάγοντας την ενεργή συμμετοχή των πολιτών. Από τον ορισμό και μόνο γίνεται κατανοητό πως οι Δήμοι θα πρέπει να καταστρώσουν και να εφαρμόσουν ένα λεπτομερές σχέδιο για την σταδιακή αξιοποίηση των ΤΠΕ σε όλες τις διαδικασίες στις οποίες αλληλεπιδρά με τους πολίτες έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ισότιμη αντιμετώπιση και οι ίσες ευκαιρίες προς όλους. Θέσεις και προτάσεις ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας αναβάθμιση της οργάνωσης και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης των Δήμων  Αυτόματη μεταφορά των υπαλλήλων στους φορείς που είναι αποσπασμένοι μετά την παρέλευση 5ετούς υπηρεσίας στη θέση αυτή, προκειμένου να πάψουν οι Δήμοι να επιβαρύνονται οικονομικά με την πληρωμή εργαζομένων που δεν εξυπηρετούν δικές τους ανάγκες και να προβούν στην πρόσληψη νέου προσωπικού.  Παραχώρηση ή επινοικίαση βάσει εύλογου τιμήματος αχρησιμοποίητων κτιρίων από το Δημόσιο στους Δήμους για τη συστέγαση όλων τους των υπηρεσιών.  Εφαρμογή συστημάτων διασφάλισης ποιότητας από τους Δήμους με στόχο να αναβαθμιστούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες, να προτυποποιηθούν οι εργασίες και οι αρμοδιότητες των εργαζομένων (δημιουργία εγχειριδίων εργασιών), να υπάρχει δυνατότητα άμεσου ελέγχου και εντοπισμού λαθών, να μειωθεί ο γραφειοκρατικός φόρτος, να επιταχυνθούν οι διαδικασίες προς όφελος των πολιτών, των Δήμων και των εργαζομένων κ.α.  Χρησιμοποίηση πληροφοριακών συστημάτων για την καλύτερη οργάνωση των εργασιών. Για παράδειγμα ο επιχειρησιακός προγραμματισμός των Δήμων θα μπορούσε γίνεται στη βάση ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος και να επικαιροποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα έτσι ώστε να αποτελεί ένα δυναμικό εργαλείο προγραμματισμού και διαχείρισης. Απαραίτητη θεωρείται η παράλληλη κατάρτιση και επιμόρφωση των αρμόδιων υπαλλήλων των Δήμων.  Δημιουργία ψηφιακού κόμβου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που θα συμπεριλαμβάνει την νομοθεσία που αφορά τους Δήμους με κωδικοποιημένη μορφή, την online υποστήριξη των Δήμων σε όλα τα ζητήματα, την δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων μεταξύ εμπειρογνωμόνων και υπαλλήλων των Δήμων (blog), παρουσιάσεις παραδειγμάτων καλής πρακτικής κ.α. Ο κόμβος θα υποστηρίζεται από δομή (αποτελούμενη από νομικούς, οικονομολόγους, μηχανικούς και άλλο επιστημονικό προσωπικό) που θα ανήκει στην ΚΕΔΕ και σε περίπτωση που το κόστος υποστήριξης είναι υψηλό (και το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών υψηλό) προτείνεται η θεσμοθέτηση ετήσιας συνδρομής.  Χρηματοδότηση έργων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για να διασφαλιστεί, όπως τονίστηκε και στις προτάσεις της ΠΕΔ για την προαγωγή της συνοχής, η ίση μεταχείριση των πολιτών και οι ίσες δυνατότητες πρόσβασης σε αγαθά και σε υπηρεσίες. Και σ΄ αυτή την περίπτωση η επιμόρφωση των εργαζομένων κρίνεται απαραίτητη.  Θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων μεταξύ των Δημόσιων υπηρεσιών για την εξοικονόμηση πόρων και επιτάχυνση των διαδικασιών περαίωσης. Επίλογος Η αναστροφή των συνεπειών της κρίσης μπορεί να επιτευχθεί μόνο με μια από κάτω προς τα πάνω προσέγγιση. Θα πρέπει να καταλάβουν όλοι πως καλώς ή κακώς δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δεν μπορεί να υπάρξει εθνική ευημερία, ενώ την ώρα οι τοπικές κοινωνίες αιμορραγούν. Οι δράσεις και οι ενέργειες που προτείνονται έχουν εξειδικευθεί και ανταποκρίνονται απόλυτα στις τρέχουσες συνθήκες και στις πραγματικές δυνατότητες του Κράτους και των εμπλεκόμενων φορέων που καλούνται να συνδράμουν. Στηρίζονται σε τεκμηριωμένα στοιχεία και αναμένεται να έχουν πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα για την κοινωνία και την οικονομία. Επίσης, βασική επιδίωξη των Επιτροπών και της ΠΕΔ Στερεάς Ελλάδας αποτέλεσε η στόχευση σε δράσεις ανταποδοτικού χαρακτήρα ανά θεματική κατηγορία έτσι ώστε να υπάρχει απόσβεση των επενδύσεων και να συντελείται σε βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα. Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Στερεάς Ελλάδας καταθέτει τις συγκεκριμένες προτάσεις, συμπληρωματικά και σε πλήρη σύμπνοια με τις θέσεις της ΚΕΔΕ, ως μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την τοπική ανάπτυξη και την διεκδίκηση της επίλυσης των προβλημάτων που υφίστανται σε Περιφερειακό και Εθνικό επίπεδο.